Verdroging komt steeds vaker voor, waardoor er meer water aan de bodem wordt onttrokken dan aangevoerd. Dat brengt de toekomst van landbouw en natuur in Noord-Brabant in gevaar. Door duurzame landbouwvormen slim in te passen kan de productiviteit en natuurwaarde van Brabant worden behouden. De grond en het water bepalen welke gewassen er groeien. Begin bij de bodem. Zo ontstaat er een toekomstbestendig landschap waarin zowel natuur als landbouw tot bloei kan komen. “Wij benaderden het bodem-watersysteem in dit stroomgebied holistisch, zonder rekening te houden met landsgrenzen”, vertellen ze. “We brachten eerst het gebied in kaart: hoe ziet de bodem eruit, hoe is het gesteld met de biodiversiteit, waar lopen waterstromen, welke landbouwvormen zijn er? Vervolgens ontwikkelden we een visie voor de toekomst en kwamen daarmee tot ontwerpprincipes voor een klimaatrobuust landschap waarin landbouw en natuur beiden een plek krijgen. We gebruikten hierbij ook de resultaten van voorgaande afstudeeronderzoeken uit het samenwerkingsverband.” Vic en Peter maakten tot slot een bijzondere storymap: ‘Begin bij de bodem’.
LINK
Onderzoeker Philip Marcel Karré bespreekt twee recente rapporten die sociale innovatie in de stadslandbouw belichten. De auteurs beschrijven en analyseren Rotterdamse projecten vanuit twee resp. invalshoeken: als burgerinitiatief in de buitenruimte en als sociale onderneming, en schetsen zo een beeld van de stand van zaken in de praktijk.
LINK
Dit boekje geeft de inaugurele rede van Wierd Koops weer waarin hij zijn visie op de toekomst geeft: welke nieuwe bedreigingen kunnen wij verwachten en hoe goed is Nederland hier op voorbereid
DOCUMENT
Voldoende beschikbaar zoetwater lijkt in Nederland misschien vanzelfsprekend. Toch hebben we in toenemende mate te maken met periodes van droogte of juist een overschot aan zoetwater. Dit heeft impact op de landbouw, industrie, natuur en onze leefomgeving. In deze aflevering bespreken we wat waterbeschikbaarheid betekent voor de landbouw én hoe boeren kunnen omgaan met een zoetwateroverschot of -tekort. Linda Snippe, onderzoeker bij Hogeschool Inholland, gaat hierover in gesprek met Wolter van der Kooij en Maaike Schaap. Wolter is lector agrarisch waterbeheer bij Aeres Hogeschool Dronten. Hij doet onderzoek naar allerlei mogelijkheden om het watersysteem in landbouwgebied robuuster te maken en zoekt daarbij met name naar natuurlijke oplossingen die makkelijk inpasbaar zijn. Hij werkt daarbij samen met andere Agrarische Hogescholen, waterschappen en het bedrijfsleven. Maaike is docent onderzoeker bij het lectoraat Agrarisch Waterbeheer van Aeres Hogeschool Dronten. Zij houdt zich daar bezig met waterbeheer in het landelijk gebied waarbij klimaatadaptatie en waterkwaliteit een grote rol spelen. Zij benadert deze vraagstukken vanuit de discipline milieu/bodem en water en de discipline educatie en kennisdeling. Waar moeten we, bij het thema waterbeschikbaarheid, aan denken? Wat zijn de gevolgen voor de landbouw? En wat kunnen agrariërs doen om de risico’s te beperken?
LINK
Poster en begeleidende audio uit de guided tour van het Open Atelier van CoE Groen op 7 december 2023 over het lectoraat Levende bodem werkt aan de HAS green academy. De missie van het lectoraat levende bodem werkt is om bodembiologie een centrale rol te geven in de bedrijfsvoering van agrariërs om hiermee de koers richting duurzame landbouw te versterken. De poster is een schilderij, het is een zijaanzicht van een bodemprofiel dat geleidelijk uitgeput raakt van links naar rechts door verlies van voedingsstoffen in de vorm van gassen en uitspoeling, verlies van opgeslagen water en dunner worden van de bovengrond als gevolg van de mondiale veranderingen door klimaat en landbouwactiviteiten. Het schilderij staat ook symbool voor het raamwerk van verbindingen tussen bodem en mens en dit raamwerk kan de duurzaamheid van het voedselsysteem en de bodemfuncties helpen verbeteren.
MULTIFILE
PowerPointpresentatie gebruikt op de 2e Kennisdeeldag ’Voedselbossen Zuidoost-Nederland’ in Maastricht op 11 december 2019.
DOCUMENT
Op basis van een uitgebreide literatuurstudie, 25 interviews met gebiedspartijen in Midden-Delfland en een aantal multi-stakeholders workshops is in kaart gebracht hoe een gebiedsgerichte aanpak gericht op landschapinclusieve kringlooplandbouw in Midden-Delfland vorm krijgt dan wel versterkt kan worden. Hiervoor is de Transitiebloem-aanpak (TBA) gebruikt als holistische, transdisciplinaire en praktijkgerichte transitiebenadering. Deze benadering helpt gebiedspartijen bij het realiseren van een integrale systeemaanpak en collectief handelingsperspectief gericht op de samenhang van verschillende gebiedsopgaven met betrekking tot landbouw, water, voedsel, bodem, biodiversiteit, energie, klimaat, erfgoed, stadplattelandrelaties en economie.
DOCUMENT
There is an increasing awareness that the landscape around cities can contribute significantly to the well-being of urban citizens. Various studies and experiences in the Netherlands and other countries show that the combination of agriculture with care and education has great potential. The number of care farms has increased from 75 in 1999 to 500 in 2005. In urban areas, a diversity of groups can benefit from care farms or other types of social services in the rural area. It concerns among others, people with mental problems, with (chronic) psychiatric demands, with addiction problems, elderly, children with behavior and/or psychological problems and long term unemployed. The city of Amsterdam recognizes the unique and valuable qualities of the rural area and its potential for the well-being of its citizens. In and around Amsterdam various organizations have initiated innovative projects that connect urban demands with agricultural entrepreneurs. A transition to a new kind of agriculture and landscape contributing to health and well-being of urban citizens is possible.
DOCUMENT
Wij zijn onderdeel van de Europese Unie (EU), en het Europese speelveld is een dynamische waar je als gemeente- of provincieambtenaar veel kunt halen (en brengen) voor jouw organisatie. Terwijl een heel groot deel van Europese wet- en regelgeving impact heeft op de medeoverheden (denk aan regelgeving over schone lucht, bodem, water, digitalisering), biedt de weg naar Brussel ook kansen voor beleidsbeïnvloeding, netwerken, profileren van je gemeente of provincie en financieringsmogelijkheden ten behoeve van lokale en regionale uitdagingen. Denk aan leren van collega’s uit andere Europese steden en regio’s over hoe zij omgaan met thema’s als wateroverlast, digitale inclusie en woningnood, en Europese financieringskansen voor een innovatieve aanpak om met de gevolgen van klimaat om te gaan. Hoewel jij als (toekomstig) EU-expert binnen je organisatie het belang van investeren in de EU inziet, kan het zijn dat jouw organisatie (nog) niet goed toegerust is op het verzilveren van Europese kansen.
DOCUMENT
In het project ‘Landbouw in Klimaatrobuuste Beeklandschappen’ (SIA PVG.DZ21.03.004) zijn het bodem- en watersysteem, het agrarisch perspectief, de verdienmogelijkheden binnen dit landschap en de rol van governance uitgewerkt. De methodieken zijn aan de hand van drie verschillende casusgebieden opgesteld, getest en repliceerbaar gemaakt en hebben verschillende producten en rapportages opgeleverd. De gebruikte casusgebieden zijn het Koningsdiep (FR), de Buulder Aa (NB) en het Vechtdal (OV), drie verschillende maar wel vergelijkbare gebieden op zandgronden waar de aanwezigheid van lokale laagtes en hoogtes voor complexe dynamiek zorgen op het gebied van droogte en wateroverlast. Dit deelbestand is onderdeel van het grotere geheel. Houd er rekening mee dat deze informatie is gepubliceerd op 28-02-2025 en onderhevig kan zijn aan wijzigingen.
DOCUMENT
