Filosofie betekent houden van denken (filo staat voor houden van en soof voor denken). In deze drukke wereld, gericht op producten en uitkomsten is de tijd nemen voor en plezier beleven aan denken van ondergeschikt belang geworden. De roep om met elkaar de dialoog aan te gaan klinkt veelvuldig, maar hoe doen we dat? Het Socratisch Gesprek is een vorm van een uitgebreide dialoog.
Op 28 september 2017 is Annette Klarenbeek officieel benoemd als lector van de programmalijn ‘gesprek’ van het HU-lectoraat Crossmediale Communicatie in het Publieke Domein (PubLab). In deze openbare les vertelde ze wat gespreksanalyse kan betekenen voor een succesvolle communicatiestrategie.
De lokale overheid betrekt burgers steeds vaker bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Burgers worden gevraagd mee te denken over uiteenlopende onderwerpen, waaronder over veranderingen in hun directe leefomgeving. Met burgerparticipatie beoogt de overheid bij te dragen aan kwalitatief betere oplossingen voor maatschap pelijke vraagstukken die bovendien kunnen rekenen op draagvlak (Aarts, Steuten & Van Woerkum, 2014; De Graaf, 2007). Facetofaceinteracties maken vrijwel altijd onderdeel uit van lokale participatiepro cessen (Prodemos, 2018). In dergelijke gesprekken komen de verschillende perspec tieven van de overheid en belanghebbenden, waaronder burgers, bij elkaar en wordt in interactie gezocht naar oplossingen. Of participatieprocessen bijdragen aan betere oplossingen en draagvlak hangt voor een belangrijk deel af van het verloop van de gesprekken die hier deel van uitmaken (Bartels, 2013). Gesprekken tussen overheid en belanghebbenden vormen kortom een cruciaal onderdeel van burgerparticipatie (Bartels, 2013; Escobar, 2009; WRR, 2012).
LINK
Het DIEET project onderzocht hoe de eerstelijns diëtetiek effectief en toekomstbestendig zou kunnen zijn: meetbaar en stuurbaar. In het project is onderzocht wat de succes- en faalfactoren zijn in het handelen van de diëtist tijdens het eerste consult met een patiënt. Door observaties van 605 consulten bij 237 diëtistenpraktijken in heel Nederland zijn potentiele predictoren in kaart gebracht. Op basis van deze predictoren (zoals bijv. een directieve houding van de dietist tijdens het consult) en het vaststellen van een effectieve behandeling na 9 maanden is een model ontwikkeld. Het model bleek echter minder eenvoudig dan gedacht, en de verklaring daarvoor is eigenlijk wel eenvoudig: diëtetiek is MAATWERK. Zo bleek bijvoorbeeld dat bij oudere mannen de directieve houding van de diëtist wel samen gaat met een effectieve behandeling, bij jonge vrouwen werkt motivational interviewing beter. Dit is voor de diëtetiek (en volgens onze voorzichtige inschatting ook andere beroepsgroepen) volstrekt unieke informatie. Deze resultaten hebben we nog een keer kwalitatief met de Stuurgroep van het RAAK-MKB project DIEET besproken en unaniem besloten dat de impact van dit product (model) voor de praktijk heel groot is. Deze nieuwe inzichten zullen ook verwerkt worden in de nieuwe druk van het boek (landelijk lesmateriaal diëtetiek opleidingen) dat is ontwikkeld (Neelemaat F, Ozturk H, Weijs P. Kritisch Redeneren in de Diëtetiek; bol.com). Het ontwikkelde model bleek door het maatwerk fors ingewikkelder dan vooraf ingeschat. Dit model kan echter in een web-based applicatie worden ingebouwd en de predictoren kunnen worden ingevoerd. Met deze applicatie kan bij elke diëtetiek (paramedische) stage en bij elke diëtist professional een scan worden gedaan op effectief handelen. Bij de studenten zal een relatie worden gelegd met het stagecijfer en bij de professionals met de effectieve behandeling na 9 maanden. Implementatie van de webbased applicatie in de eerstelijns diëtetiek praktijk zal meteen breed worden ingezet. Echter onderdeel van deze aanvraag is een interventie en controle groep, waarbij de interventie groep wel feedback krijgt op basis van de score en de controle groep niet. De snelle feedback (na het consult en niet pas na 9 maanden) is namelijk de sleutel tot succes. Top-up subsidie is nodig om voor het bestaande model een web-based tool te ontwikkelen en ontsluiting naar onderwijs en beroepspraktijk te bevorderen. Om in de toekomst goed gebruik van de tool door professionals, onderzoekers, studenten en docenten mogelijk te maken, is een geïntegreerde web-versie van de tool wenselijk waarin nieuwe updates eenvoudig kunnen worden doorgevoerd. Tot slot kan met Top-up de tool beter ontsloten worden voor de praktijk en voor inzet in het onderwijs door het maken van enkele goede casus beschrijvingen en het presenteren van de tool door middel van bijvoorbeeld workshops. Door Top-Up op deze manier in te zetten krijgt de doorwerking van de resultaten van het RAAK-project een flinke extra impuls.
Binnen dit project worden de mogelijkheden verkent voor een virtuele leeromgeving voor het oefenen van lastige gesprekken voor fysiotherapeuten.Doel Doel van dit onderzoek is de ontwikkeling van een online leeromgeving waarin de fysiotherapeut samen met de patiënt tot gedeelde besluitvorming over oorzaken én behandeling van chronische pijn kan komen. Resultaten Een online leeromgeving voor fysiotherapeuten waar zij moeilijke gesprekken kunnen oefenen. Looptijd 01 januari 2021 - 31 december 2021 Aanpak Het project bestaat uit ontwerpgericht onderzoek naar de elementen die nodig zijn voor een online leeromgeving waarin fysiotherapeuten met dergelijke lastige gesprekken kunnen oefenen. Op basis van tests en analyses (van de leerprocessen in die leeromgeving) wordt een prototype van een virtual reality training ontwikkeld. In die training draait het om gespreksvaardigheden tot het komen van een gedeelde besluitvorming.
Binnen het werkveld fysiotherapie worden veel gesprekken gevoerd met patiënten over chronische pijn. Aanleiding voor dit project vormen knelpunten in deze gesprekken die fysiotherapeuten benoemen. Zij bereiken in het gesprek vaak geen overeenstemming met de patiënt over de oorzaken van chronische pijn, terwijl die overeenstemming essentieel is voor het formuleren van een succesvol behandelingstraject. Zij willen daartoe hun gespreksvaardigheden trainen en versterken. Het doel van dit onderzoek is een online leeromgeving ontwikkelen waarin de fysiotherapeut samen met de patiënt komt tot gedeelde besluitvorming over de oorzaken én behandeling van chronische pijn. Het cruciale probleem is dat de fysiotherapeut - bijvoorbeeld in het geven van uitleg over chronische pijn - niet aansluit bij de wijze waarop patiënten over hun klachten vertellen. Deze gemiste aansluiting leidt ertoe dat de doelen van de therapie niet worden behaald. Fysiotherapeuten geven aan handelingsverlegenheid te ervaren tijdens het voeren van gesprekken. Om de perspectieven van de patiënt op de chronische pijn goed naar voren te laten komen, moet de fysiotherapeut een actieve rol innemen. Zo kan gezamenlijk een behandelplan worden geconstrueerd dat aansluit bij de behoefte van de patiënt. Dit project levert een prototype van een online leeromgeving in manieren waarop fysiotherapeuten deze gespreksproblemen kunnen verminderen, en hoe zij het gesprek met de patiënt zo kunnen inrichten dat gedeelde besluitvorming over de factoren die pijn beïnvloeden eerder wordt bereikt. Het verkrijgen van inzicht in de gespreksvoering, en de rol van de patiënt daarbinnen, zal het gesprek positief beïnvloeden. Het project bestaat uit ontwerpgericht onderzoek naar de elementen die een online leeromgeving moet bevatten voor het oefenen van deze lastige gesprekken voor fysiotherapeuten. Op basis van testen en analyseren van leerprocessen in die leeromgeving wordt een concept virtual reality training ontwikkeld, waarin het komen tot gedeelde besluitvorming centraal staat.
