Het rapport vat de resultaten samen van het onderzoek Hitteproef in woningen dat tot doel heeft meer inzicht te krijgen in de koelbehoefte van woningen en de factoren die van invloed zijn op oververhitting van woningen. Om dit te doen hebben de Hogeschool van Amsterdam en Tauw in samenwerking met het Klimaatverbond, Groene Huisvesters, de gemeenten Groningen en Amsterdam en woningbouwcorporatie Nijestee en huurdersvereniging !Woon tijdens de hittegolf van 2020 metingen verricht naar de ontwikkeling van de binnentemperatuur in 11 woningen verspreid over 5 locaties (Groningen en Amsterdam).
DOCUMENT
Regio Utrecht kampt net als overig Nederland met een enorm woningtekort. Daarom komen er tot 2040 in de provincie Utrecht 100.000 woningen bij, en binnen de gemeente Utrecht ongeveer 60.000, veelal binnen de gemeentegrenzen. Om te zorgen dat mensen gezond en gelukkig kunnen (samen)leven op deze compact gebouwde plekken, is het belangrijk dat deze aspecten vanaf het begin worden meegenomen in gebiedsontwikkeling. Dit gebeurt in de Utrechtse gebiedsontwikkeling Cartesius. Daar worden tot 2028 circa 3000 woningen gebouwd, van sociale huur tot duurdere koopwoningen. Het ruimtelijk ontwerp van deze gebiedsontwikkeling is geïnspireerd door Blue Zones, gebieden in de wereld waar mensen aantoonbaar langer gezond en gelukkig leven. Er is nadrukkelijk aandacht voor gemeenschapsontwikkeling (‘community development’), met als doel de diversiteit aan mensen prettig te laten samenleven op een klein oppervlak. Het is echter nog onduidelijk in hoeverre de gekozen insteek in Cartesius ertoe zal leiden dat mensen daar ook echt gezond en gelukkig (samen) leven. Wat werkt wel en wat werkt niet, en voor wie? Dit project richt zich op deze praktijkvraag. Cartesius is een living lab waarbinnen we samen met (toekomstige) bewoners, praktijk- en kennispartners leren. We ontwikkelen een reflexief monitoringsysteem waarmee we de gebiedsontwikkeling, (determinanten van) gezondheid en welzijn van bewoners, de gemeenschapsontwikkeling en de samenwerking in het gebied volgen. We brengen het gebruik, beleving en behoefte van de diversiteit aan bewoners ten aanzien van het gebied in kaart; en leveren geleerde lessen en handelingsperspectieven op met praktische handvatten voor gezonde gebiedsontwikkeling. Dit project wordt uitgevoerd door een consortium bestaande uit Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht, Universitair Medisch Centrum Utrecht, gemeente Utrecht, provincie Utrecht, projectontwikkelaars Ballast Nedam Development, MRP, zorgorganisatie De Tussenvoorziening en woningcorporatie Portaal. Het bouwt voort op de activiteiten en samenwerking vanuit een bestaand samenwerkingsconvenant ‘Bouwen aan een Gezonde Wijk’ waaraan de meeste consortiumpartners momenteel al aan deelnemen.
Mensen met een middeninkomen hebben moeite hun woonwensen te realiseren. Woningcorporaties mogen geen huizen bouwen voor deze groep en voor projectontwikkelaars is dit onaantrekkelijk, omdat zij op duurdere huizen meer winst kunnen maken. Daarom worden op diverse plaatsen coalities van partijen gevormd die in tegenstelling tot projectontwikkelaars het maatschappelijk belang van het realiseren van huisvesting voor de middeninkomens willen laten prevaleren boven winstmaximalisatie. Binnen deze coalities werken gemeenten samen met bijvoorbeeld (mkb-)bedrijven zoals Rizoem. Rizoem gaat samenwerkingsverbanden aan om eigen innovatieve huisvestingsplannen uit te voeren en ondersteunt ook samen met de gemeente Groningen groepen burgers bij trajecten met Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). Een CPO-traject is momenteel echter vooral haalbaar voor hoogopgeleide initiatiefnemers met voldoende tijd en geld. Daarom zoeken Rizoem en de gemeente Groningen naar nieuwe coalitiemogelijkheden en organisatie- en financieringsmodellen om de woonwensen van middeninkomens te vervullen, inclusief een stappenplan om deze modellen toe te passen. Hiertoe willen Rizoem en de gemeente ook meer inzicht in de knelpunten die middeninkomens tegenkomen die zelf huisvesting willen realiseren via bijvoorbeeld een CPO-traject en de ondersteuning die zij nodig hebben. Hoewel ook diverse andere mkb-bedrijven en overige partijen zich richten op innovatieve huisvestingsvormen voor middeninkomens, is hier momenteel geen overzicht van. Daarom worden binnen dit project zowel bestaande innovatieve samenwerkingsverbanden en organisatie- en financieringsmodellen voor huisvesting voor middeninkomens geïnventariseerd als nieuwe ideeën ontwikkeld voor coalities en modellen, inclusief een stappenplan voor het toepassen van deze modellen. Tevens wordt nader onderzocht wat voor knelpunten middeninkomens ervaren die zelf huisvesting willen realiseren, hoe zij die kunnen oplossen en welke ondersteuning zij hierbij nodig hebben. Het project wordt uitgevoerd door middel van desk research, interviews, drie expert sessies en een slotbijeenkomst. De ontwikkelde kennis wordt breed gedeeld via o.a. Platform GRAS, Platform31 en het lectorenplatform Stad en Wijk.
