Het project "werkplaats Oud-Oost" is opgezet om verkokering tussen organisaties te verkleinen, versnippering van aanpak en projecten te voorkomen en kennis die in het werkveld wordt ontwikkeld vast te houden. Het project beoogt daarmee een bijdrage te leveren aan ontschotting, professionalisering en de ontwikkeling van een gedeelde visie voor de aanpak van het gebied Oud-Oost. In dit plan van aanpak wordt de opzet van deze werkplaats verder uitgewerkt
DOCUMENT
De Veenkoloniën zijn er in geslaagd een spraakmakend initiatief tot wasdom te brengen: het regionale kennisarrangement, De Werkplaats Veenkoloniën. In 2004 gestart vanuit de Agenda voor de Veenkoloniën en het lectoraat Regionale Transitie van Hogeschool Van Hall Larenstein. In 2006 bekroond met de HBO-innovatieprijs en in 2008 bestuurlijk bekrachtigd met een Regiocontract. In 2009 versterkt met personen afkomstig uit het succesvolle onderwijsinnovatieproject 'Value in the Valley'. Aanleiding voor deze brochure is de afronding van het RAAKproject Veenland; interactief vernieuwen. Een project dat door de werkplaatsmethodiek allerlei onverwachte wendingen heeft gekregen. In deze publicatie leest u als eerste een aantal stellingnamen van betrokken partijen uit het onderwijs, onderzoek, ondernemerschap en de politiek. Vervolgens stellen we het Werkplaatsconcept aan u voor. Daarna nemen we de praktijk onder de loep. We analyseren ten slotte de ontwikkelingen van het RAAKproject dat in zijn mislukking een inspiratie voor vernieuwing werd; de leermomenten worden geformuleerd. Ten slotte beschrijven we hoe het proces aan de hand van deze lessen wordt voortgezet. De brochure is gelardeerd met statements en ervaringen van ervaringsdeskundigen; zowel bestuurders, als ondernemers, studenten en docenten, onder zoekers en stakeholders.
MULTIFILE
Gemeente Arnhem heeft als doel geformuleerd dat alle wijken klimaatneutraal moeten zijn voor 2050. Voor de wijk Elderveld-Noord is de uitdaging om een duurzame aardgasvrije energie-infrastructuur te ontwikkelen, bestaande woningen te verduurzamen én energielasten voor huurders gelijk te houden. Deze uitdaging is niet alleen technologisch, maar ook sociaal-maatschappelijk complex. Naast energetische verbetering en gebruik van circulaire materialen gaat het ook om een gezonde en leefbare omgeving voor een zich veranderende populatie met een eigen economische contextkenmerken. De wijk Elderveld-Noord is als proeftuin gestart om deze transitie vorm te geven vanuit technologisch perspectief. De vraag bleef: hoe kan de sociale kant van samenwerking, participatie en implementatie hierbij worden ingevuld in een dynamisch leerproces? Via een proces van vraagarticulatie met de stakeholders in deze proeftuin is de praktijkvraag ontstaan hoe een actieve ontwerpgerichte en lerende gemeenschap te realiseren, waarbij een cocreatieproces tot een integrale, succesvolle energietransitie leidt. Vanuit deze praktijkvraag is de volgende onderzoeksvraag ontstaan: Op welke wijze kan een transdisciplinaire lerende gemeenschap worden gevormd die zich richt op meervoudige waardecreatie voor het aardgasvrij maken van de Arnhemse wijk Elderveld-Noord en hoe kan dit proces leiden tot de ontwikkeling van een lerende aanpak zodat in andere wijken van Arnhem hier ook mee gewerkt kan worden? Het beoogde resultaat is transformatieve kennisontwikkeling met een lerende gemeenschap ter ondersteuning van de energietransitie in de pilotwijk Elderveld-Noord, leidend tot een participatieve lerende aanpak voor energietransitie in andere wijken: De Arnhemse Lerende Aanpak. Dat vergt een systeemgerichte, transdisciplinaire opzet. De vraag is hoe we die cocreatie vormgeven en welke lessen we daaruit leren in een transdisciplinaire aanpak van integrale wijkvernieuwing. De beoogde impact van dit onderzoek is dat lerende gemeenschappen van publiek-private samenwerkingen voor de wijkgerichte energietransitie in hoge mate zullen bijdragen aan gezonde en klimaatneutrale wijken in Arnhem en in Nederland.
Het LENI Magazine zet onderzoek naar leren en innoveren in de schijnwerpers. Aan de hand van verschillende thema's zoals complexiteit, doorwerking en samenwerking én aan de hand van de expertisegebieden van de HU, vertellen onderzoekers en hun praktijkpartners over recente onderzoeksprojecten. De waarde, diversiteit en het proces van praktijkgericht onderzoek staan centraal.
Deze onderzoeksverkenning brengt de randvoorwaarden in kaart voor de realisatie van de transitie van het huidige technisch mbo-onderwijs naar innovatieve lerende gemeenschappen. Hiervoor prioriteren we drie richtinggevende gebieden: 1) het onderwijs, 2) monitoring van de student en studieresultaten en 3) de organisatie van het onderwijsinstituut. Als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen die samenhangen met onder andere mondialisering, technologisering, robotisering en ‘the Internet of Things’, worden andere eisen gesteld aan het ‘leren en ontwikkelen’ van burgers (OECD, 2016). Net als andere gevestigde instituten wordt het (beroeps-)onderwijs in deze z.g.n. Next Economy geconfronteerd met grote onzekerheden. Wij stellen dat niet alleen onderwijsinstituten en hun directe netwerk (waar men voor opleidt) betrokken dienen te zijn bij ‘leren en ontwikkelen’, maar dat samenwerking tussen opleidingen (cross-over onderwijs) en niet traditionele netwerkpartners en het bedrijfsleven cruciaal is. Deze verkenning zelf wordt op een innovatieve wijze uitgevoerd, als een co-creatief design proces. Alle direct betrokkenen (stakeholders) uit het onderwijs, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, nemen actief deel, werken samen en leveren een actieve bijdrage vanuit hun expertise veld.
Lectoraat, onderdeel van NHL Stenden Hogeschool
