Binnen sociaal werk opleidingen is er steeds vaker aandacht voor mensenrechten. Het belang om mensenrechten een plek te geven in sociaal werk curricula wordt benadrukt door het manifest ‘Stel mensenrechten centraal in het sociaal werk’ (Hartman et. al. 2016) dat sinds mei 2016 door tientallen lectoren en docenten is ondertekend. Om een bijdrage te leveren aan deze ontwikkeling heeft het Lectoraat Toegang tot het Recht van het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de Hogeschool Utrecht een onderzoeksproject ‘Sociaal Werk en Mensenrechten’ gestart om beter inzicht te krijgen in de verbanden tussen sociaal werk en mensenrechten. Deze verkenning is een product van dit project.
DOCUMENT
Het begrip ‘mensenrechten’ wordt door veel mensen gebruikt. In het algemeen is het een uiting van een simpel basisidee: omdat we allemaal mens zijn hebben we recht op een minimum levensstandaard die ervoor kan zorgen dat we eens menswaardig bestaan leiden. En daar is eigenlijk iedereen wel voorstander van. En dat maakt het ook zo’n lastig begrip om te gebruiken: je kunt moeilijk ‘tegen’ mensenrechten zijn. Maar het gebruik van het begrip varieert sterk en kan zelfs tegenstrijdig zijn afhankelijk van de context. Het doel van deze whitepaper is dan ook om studenten meer begrip te geven over hoe het begrip ‘mensenrechten’ in verschillende contexten gebruikt wordt: een juridische context, een geopolitieke context en een bedrijfscontext.
LINK
Hoofdstuk 13 in Handboek Conflict. Titel: Mensenrechten in conflict. Inhoudsopgave: 13.1 Mensenrechten 13.2 Mensenrechtenschendingen als gevolg en oorzaak van conflict 13.3 Mensenrechten in conflictoplossing 13.4 Dilemmas in de praktijk 13.5 Conclusie
LINK
Met de transities in het sociaal domein en de daarmee veranderende rol van de sociaal werker wordt een mensenrechtenbenadering relevanter, omdat deze de neveneffecten van het nieuwe beleid voor cliënten zou kunnen ondervangen. Het sociaal werk wordt steeds vaker geprofileerd als ‘mensenrechtenberoep’ omdat deze professionals een brugfunctie vervullen tussen de leefwereld van burgers en het lokale beleid. Doordat sociaal werkers in wijkteams bepalend zijn geworden voor de toegang tot sociale zorg en ondersteuning, zouden zij een rol kunnen spelen in de manier waarop bepaalde sociaal-economische mensenrechten worden gerealiseerd. Toegang tot sociale zorg en ondersteuning kan worden gezien als onderdeel van het recht op gezondheid, het recht op een behoorlijke levensstandaard, en het recht op sociale zekerheid. Wanneer als gevolg van regelgeving en beleid belemmeringen ontstaan in toegang tot zorg, brengt dit risico’s met zich mee voor de realisatie van deze mensenrechten op lokaal niveau. Dit praktijkonderzoek schept een beeld van de invloed van sociale professionals op dit proces. Aan de hand van interviews met sociaal werkers en teamleiders in wijkteams is in kaart gebracht welke belemmeringen in toegang tot zorg en ondersteuning worden geconstateerd in de praktijk. Vervolgens is gekeken naar hoe sociaal werkers en teamleiders met deze belemmeringen omgaan.
DOCUMENT
Nederland ratificeert eindelijk VN-verdrag | Het heeft acht jaar geduurd, maar dit jaar ratificeert Nederland eindelijk het VN-verdrag voor mensen met een beperking. Welke gevolgen heeft dat voor de zorg, voor cliënten en professionals? ‘Als sociaal werker moet je de cliënt coachen en zijn persoonlijke autonomie respecteren.’
LINK
Op de site socialevraagstukken.nl keert de vraag of het sociaal werk moet politiseren regelmatig terug. Politiseren gaat over allerlei praktijken waarbij sociaal werkers als democratische professionals (Spierts, 2017) mensen steunen om voor zichzelf te spreken of namens hen te spreken (Van Pelt, 2020). In Vlaanderen is politiseren een speerpunt. In Nederland is discussie over het belang ervan en de rol van mensenrechten.
LINK
Europese landen worstelen met het ‘post Snowden’-tijdperk. Dit is zichtbaar in de nieuwe wetgeving die in veel landen recentelijk tot stand is gekomen. Grote thema’s daarbij zijn onder meer hoe om te gaan met de hedendaagse informatiesamenleving, die oneindige hoeveelheden data produceert en die zich kenmerkt door snelle technologische ontwikkelingen. Hoe kan worden voorkomen dat zich een tweede ‘Snowden’-onthulling gaat voordoen? Ook de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) 2017 is opnieuw een product van zijn tijd. Deze wet probeert de nieuwe dilemma’s te ondervangen terwijl tegelijkertijd een werkbare situatie voor de bescherming van de rechtstaat via inlichtingen en veiligheidsdiensten wordt nagestreefd. Wij presenteren in dit artikel een aantal kanttekeningen bij de Wiv 2017. Dit doen wij door een aantal relevante in Nederland (Eskens e.a. 2016; Loof e.a. 2016) en in de Europese Unie1 verschenen overkoepelende studies over grondrechten te bespreken. Deze kanttekeningen zijn deels gebaseerd op normatieve uitgangspunten en aanbevelingen uit deze studies, deels ontleend aan nog lopend onderzoek. Gezien de aard en omvang van dit artikel is een selectie gemaakt en beperkt de analyse zich tot het schetsen van de belangrijkste dilemma’s.
DOCUMENT
Dit artikel is gepubliceerd in SoziO special: Opleiding, beroep & professionalisering
DOCUMENT
Full text via link. Mensenrechten zouden expliciet deel moeten uitmaken van de praktijk en de curricula van het sociaal werk op hogescholen en universiteiten. Enkele tientallen professoren en lectoren uit Vlaanderen en Nederland ondertekenden deze oproep.
LINK
full text via link. Sociaal werk is een mensenrechtenberoep. En die mensenrechten hebben hun plaats in de werkpraktijk en binnen de curricula sociaal werk van hogescholen en universiteiten. Enkele tientallen professoren en lectoren uit Vlaanderen en Nederland ondertekenden deze oproep
LINK
