Veel podotherapiestudenten zien het vak biomechanica niet zo zitten. Binnen de opleidingsmuren laaien daarom zo af en toe discussies op in hoeverre biomechanica nodig is voor het vak Podotherapie. Los daarvan heeft de redactie van dit tijdschrift mij gevraagd wat de rol is van de biomechanica bij de uitoefening van de podotherapie. Wat missen degenendie dit vak niet hebben gehad, bij de uitoefening van hun beroep en waarom?
DOCUMENT
In 2011 verscheen Een update van de multidisciplinaire richtlijn medische begeleiding van kinderen met Downsyndroom, waarin ook aandacht wordt besteed aan loop- en voetproblemen. Bij deze kinderen komen voetklachten veelvuldig voor. Deze klachten hebben een impact op het dagelijks leven van zowel het kind met downsyndroom als de ouder. Het verminderen van klachten zoals pijn, loopproblemen en het schoeien van deze korte en brede voet, is een uitdaging voor de podotherapeut op zowel schoentechnisch als communicatief gebied.
DOCUMENT
De podotherapeut is ‘de specialist in de voetengezondheidszorg’, aldus de NVvP op haar website.1 Die ambitie houdt in, dat de podotherapeut samen met de cliënt de juiste diagnose en best passende individuele interventie/behandeling zoekt én onderzoek en behandeling afstemt met andere professionals in de gezondheidszorg. Daarmee worden communicatie en informatie-uitwisseling essentiële onderdelen van de podotherapeutische praktijk. Dat gebeurt in toenemende mate online. Tot hoever kunnen we daarbij gaan? In de serie Zorg en techniek bespreekt de auteur ontwikkelingen in de techniek, die van invloed zijn of worden op de podotherapeutische zorgverlening en praktijkvoering.
DOCUMENT
3D-printen is inmiddels een volwassen productietechniek en wordt ook steeds meer ingezet voor medische toepassingen, omdat het voor medisch specialisten steeds meer vanzelfsprekend wordt dat zorg wordt afgestemd op de behoeften en wensen van de patiënt. Ook de therapeutische wereld volgt deze ontwikkelingen en willen hier meer mee doen, om zo hun patiënten optimaal te kunnen helpen. De bottlenecks voor het daadwerkelijk implementeren van 3D-printen in het alledaagse proces van de podotherapeut zitten voornamelijk in de kostprijs, snelheid van produceren, beperking aan goede materialen en de onmogelijkheid om de geprinte zool nadien aan te passen. Daarnaast zorgt de diversiteit aan mogelijkheden voor een diffuus beeld voor de podotherapeutische bedrijven omtrent wat nu de juiste productietechniek en het juiste materiaal is om te gebruiken. De praktijkvraag die in dit project beantwoord wordt is: In welke situatie is welke materiaal-productieproces combinatie van de 3D-printtechniek geschikt voor podotherapeutische zolen? Middels gebruiksonderzoek en scenario’s worden de eisen en wensen van de podotherapeuten achterhaald, welke worden gekoppeld aan de uitkomsten van het literatuuronderzoek. Deze ontwerp-proces-materiaal-combinaties worden experimenteel getest en verbeterd. Aan de hand van de uitkomsten worden ontwerp-afhankelijke richtlijnen opgesteld voor de podotherapeuten om zo een goede materiaal-proces selectie te kunnen maken voor het gebruik van 3D-printen voor podotherapeutische zolen.
Voetproblemen komen frequent voor bij mensen met diabetes mellitus. De verstoorde stofwisseling bij diabetes mellitus kan in de voeten schade aan zenuwen en bloedvaten, en beperkte gewrichtsbeweeglijkheid veroorzaken. Hierdoor ontstaat een afwijkend gangpatroon met hoge lokale druk onder de voeten en een verminderde sensorische terugkoppeling. Dit geeft een verhoogd risico op het ontstaan van een voetwond. Een diabetische voetwond behoort tot de ernstigste complicaties bij diabetes mellitus vanwege de slechte genezingstendens, de intensieve behandeling, het verlies van mobiliteit en kwaliteit van leven, en het grote risico op een amputatie. Preventie van diabetische voetwonden is van groot belang om de impact op de mensen die het ondergaan en het zorgsysteem te beperken. Podotherapeuten spelen, in de eerstelijnszorg, een belangrijke rol in de preventie van voetwonden bij mensen met diabetes mellitus. Voor de organisatie en globale inhoud van deze preventieve voetzorg is de Zorgmodule Preventie Diabetische Voetulcera leidend. Deze zorgmodule is ontwikkeld op initiatief van de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten en is breed geïmplementeerd. Er ontbreekt echter een verdiepende inhoudelijke handreiking voor podotherapeuten ter bevordering van evidence-based handelen. Vanuit het podotherapieveld, en dit consortium in het bijzonder, bestaat er een breed gedragen behoefte aan het beter toerusten van de podotherapeut voor het evidence based en methodisch handelen bij mensen met diabetes mellitus en een verhoogd risico op een voetwond, alsmede het op grote schaal evalueren van de resultaten van dit handelen. Het doel van dit RAAK-MKB project is het ontwikkelen van een methode om podotherapeuten te ondersteunen in het (i) methodisch systematisch uitvoeren en registreren van de preventieve voetzorg bij DM op basis van de beschikbare evidence, en (ii) evalueren van de uitkomsten van de geleverde preventieve voetzorg om daarmee optimalisatiemogelijkheden te identificeren. De resultaten van dit project zullen worden geïmplementeerd in de curricula van de opleidingen podotherapie en in de beroepspraktijk.
In dit project werken we aan een innovatieve en sociale aanpak ten behoeve van positieve gedragsverandering voor mensen met diabetes. Diabetes is een ziekte die drukt op zowel de gezondheidszorg als mensen met diabetes zelf. Het aantal mensen met diabetes stijgt dermate snel dat innovaties in zorg en welzijn, en extramurale ondersteuning op maat nodig zijn. Dit project bouwt verder op de resultaten van projecten “Herstelcirkel++” en “Technology Support for Diabetes (TSFD)”, beide gericht op mensen met Diabetes. Uit het project Herstelcirkel++ is geleerd dat een peer support aanpak goed aansluit bij de doelgroep en hen motiveert. Uit het project TSFD is geleerd hoe je innovatieve technologie op een passende manier ontwikkelt en inzet bij mensen met diabetes. In dit project brengen we deze twee onderwerpen samen, en richten op ons op innovatieve en sociale ondersteuning in de informele omgeving van mensen met diabetes om zo meer impact te maken. Dit kan, mits passend ontworpen, een positief effect hebben op gedragsverandering met betrekking tot levensstijlaanpassingen, zelfzorg en de algehele gezondheid van mensen met diabetes. In dit vervolgproject gaan we innovatieve dienstverlening ontwerpen en ontwikkelen op basis van de concepten peer support en community building. Gedragsverandering is ingewikkeld, een gevoel van verbondenheid en betrokkenheid van andere die hetzelfde meemaken verlicht dat. Echter is het belangrijk dat dit doelmatig wordt ingezet en dat de vorm (het ontwerp) waarin het wordt aangebonden goed aansluit bij het dagelijkse leven van mensen met diabetes en het (zorg)systeem. In een consortium van hogescholen, zorgpartijen, belangenorganisaties en mkb bedrijven gaan we aan de slag met dit soort innovaties om hun impact op de praktijk te vergroten. De Learning Community van studenten en relevante stakeholders draagt bij vanuit de opleidingen fysiotherapie, podotherapie en social work, waarbij het onderwijs bijdraagt aan de ontwikkeling van de innovaties uit dit project.