Een kleine 40 jaar geleden onderging de bouw een ware revolutie. De seriematige productie van cascos werd tot kunst verheven. Kern van deze revolutie was een tot in detail doordachte organisatie van het werk op de bouwplaats. En, conform het aloude adagio meten is weten, was dat weer gebaseerd op gedegen arbeidskundige metingen op de bouwplaats. De productiviteit op de bouwplaats benaderde het theoretisch optimum. Inmiddels lijkt die kennis te zijn verdampt. De arbeidsproductiviteit ligt momenteel op veel bouwplaatsen onder de 50%! We moeten over het primaire proces weer gestructureerd kennis gaan opbouwen!
DOCUMENT
In dit rapport wordt een verkort overzicht gegeven van de vergunnings- en zorgplichten onder de Omgevingswet voor gebruik van waterstof op de bouwplaats. Het biedt een helder inzicht in de juridische kaders bij waterstof aangedreven aggregaten op de bouwplaats.
DOCUMENT
Uit het rapport: "De afgelopen jaren is onderzoek gedaan naar nieuwe concepten voor bouwlogistiek en bij negen proeftuinen in binnenstedelijk gebied is aangetoond dat hier forse winst is te behalen in termen van besparingen op logistieke kosten en bouwtijd, betere doorstroming, minder schadelijke uitstoot en minder hinder voor de omgeving. Zo bleek het mogelijk om het aantal binnenstedelijke ritten van en naar de bouwplaats met zo’n vijftig tot tachtig procent terug te brengen. Voor goede bouwlogistiek is afstemming en medewerking binnen de keten cruciaal. Alle spelers dienen tijdig betrokken te zijn. Bouwlogistiek bestaat uit allerlei maatregelen die effect hebben op het transport en op het bouwproces. Door te meten en te monitoren zijn de effecten van verschillende maatregelen in het onderzoek aangetoond en nieuwe inzichten en lessons learned opgedaan die worden meegenomen in volgende bouwprojecten. In totaal zijn negen proeftuinen begeleid, waarvan er bij drie uitgebreide gegevens zijn verzameld en ook besparingen aangetoond. Bij de andere proeftuinen zijn vooral kwalitatief lessons learned opgedaan. Bij het Voorzetgebouw/Paviljoen van VolkerWessels Bouwmaterieel is 50% ritten in de afbouwfase bespaard, bij het Noordgebouw van Dura Vermeer 65% in ritten in de afbouwfase en bij het Mariskwartier van Van Wijnen is 80% in ritten in de ruwbouwfase bespaard. Andere proeftuinen hebben laten zien dat het meten en monitoren van bouwlogistiek niet altijd eenvoudig is en het invoeren van bouwlogistiek zelf al lastig genoeg is. Vragen die opdoemen zijn: wie bepaalt of en zo ja welke maatregelen op de bouwplaats worden toegepast, de directie of de hoofduitvoerder en wie bepaalt hoe producten worden ingekocht, is dat op laagste prijs of wordt logistiek ook meegenomen. Allemaal vragen die van groot belang zijn voor een efficiënte logistiek van, op en naar de bouwplaats. Daarnaast leeft de vraag welke rol de gemeente gaat spelen; of zij bepaalde logistieke werkwijzen gaan verplichten bijvoorbeeld via aanbestedingen? Een andere belangrijke vraag is wie er opdraait voor de eventuele kosten van de bouwlogistieke maatregelen. Dit rapport geeft hier antwoord op. Verder komen de ontwikkelingen rond ketenregie, BIM en ICT aan bod. Ketenregie over alle vervoersstromen gekoppeld aan het bouwproces, en over alle partijen van producent tot op de bouwplaats, staat of valt met de juiste ondersteunende ICT-middelen. Daarin speelt de beoogde 4C Control Tower een cruciale rol in planning en besturing op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Er blijkt nog een flinke ontwikkelingsslag nodig om BIM geschikt te maken voor bouwlogistieke planning en besturing. Daarnaast is gekeken naar betrouwbare dataregistratie in het bouwlogistieke proces door een pilot waarin nieuwe technologieën gebaseerd op Internet of Things (IoT) een oplossing bieden. Eigenlijk is er geen enkele reden om niet nu al met bouwlogistiek te beginnen, al is het maar in het klein met eenvoudige maatregelen. Zorg dat tijdig in het proces alle partijen erbij betrokken worden, van architect tot vakkracht op de bouwplaats, zorg voor draagvlak in het hele team. Dan zijn de drie proeftuinen met de mooie besparingen straks geen uitzondering meer maar regel."
LINK
Het Klimaatakkoord en de stikstofproblematiek vragen om een transitie naar emissieloze bouwplaatsen, maar in de praktijk stuit dit op grote uitdagingen met name rondom de energievoorziening. Door netcongestie zijn vaste stroomaansluitingen vaak niet beschikbaar en de inzet van bijvoorbeeld batterijen of waterstof vereist een helder afwegingskader. In dit onderzoek wordt een praktijkgericht afwegingskader ontwikkeld dat de bouwsector helpt bij het samenstellen van de optimale energievoorziening per bouwlocatie. Het afwegingskader houdt rekening met onder andere technische, economische en milieukundige factoren en wordt getoetst doormiddel van praktijkcasussen. Hiermee wordt een belangrijke stap gezet in het grootschalig realiseren van schoon en emissieloos bouwen.
Bouwwerkzaamheden veroorzaken trillingen in de bodem. Niet zelden leiden die trillingen tot schade aan gebouwen in de buurt van de bouwplaats. Met de toenemende mechanisatie in de bouw, en het bouwen in dichtbebouwde gebieden, zijn trillingen een actueel onderwerp dat structureel aandacht krijgt bij de acquisitie van bouwprojecten; bouwondernemingen moeten aantonen dat de werkzaamheden niet tot onacceptabele overlast of schade leiden. Er is meer inzicht in trillingen nodig, hoe ze veroorzaakt worden, hoe ze doorgegeven worden, en in welke mate ze andere objecten bereiken. In dit projectvoorstel worden trillingen op een vernieuwende wijze gemeten en geanalyseerd. Dit gebeurt met relatief goedkope sensoren, waarin versnellingsopnemers uit smartphones toegepast worden. Hiermee wordt een fijnmazig netwerk van draadloos communicerende sensorssystemen gerealiseerd dat de trillingsbelasting op en rond bouwplaatsen in kaart brengt. In dit systeem worden trillingen met artificial intelligence geanalyseerd waardoor exact duidelijk wordt hoe verschillende trillingsbronnen doorwerken naar de verschillende gebouwen rond de bouwplaats. Dit is mogelijk omdat het systeem de “signatuur” van de trillingen herkent. Zo introduceert het heien van heipalen ander soort trillingen in de bodem dan het verdichten van grond met trilplaten, of vol beladen vrachtwagens die langs denderen. Het systeem is in staat om over een groot spectrum naar trillingen te “luisteren” en vervolgens uit al die trillingen te destilleren welke bronnen het meest bijgedragen hebben aan de trillingsbelasting van bestaande bouwwerken. De informatie die gemeten is wordt elk uur draadloos doorgestuurd naar een centrale meldkamer waar de veiligheid van bestaande gebouwen bewaakt wordt. Als de trillingen te sterk worden kan direct actie ondernomen worden om eventuele schade te beperken.
Extreem energiezuinig betekent luchtdichtbouwen. Luchtdichtbouwen betekent dat aansluitingen op de juiste manier gedetailleerd moeten worden in het ontwerp en dat deze conform ontwerp moeten worden uitgevoerd op de bouwplaats. De praktijk laat zien dat bedrijven worstelen met de opgave om een minimale luchtdoorlatendheid te realiseren. De luchtdichtheid van een gebouw wordt doorgaans gemeten op het moment dat alle aansluitingen van componenten van een gebouw afgewerkt zijn. Gebrekkige luchtdichtheid door ontwerpfouten of in fouten in de realisatie van gebouwdelen (in het bijzonder in de binnenste lagen van de constructie) zijn dan nauwelijks nog te corrigeren. Voor het ontwerpen en realiseren van luchtdichte gebouwen biedt de volwaardige toepassing van bouw informatie modellering (BIM) de uitgelezen kans. Optimale informatie uitwisseling in een bouw informatie model biedt de mogelijkheid beter op luchtdichtheid te ontwerpen en het ontwerp op luchtdichtheid te controleren. Een volledig bouwinformatiemodel van het gebouwontwerp biedt ook in de realisatie houvast voor correcte uitvoering en terugkoppeling van de onvermijdelijke aanpassingen in het werk. Het bouwinformatiemodel moet een virtuele kierenchecker worden voor slim luchtdicht bouwen.
