Nederlandse binnensteden bevinden zich als gevolg van diverse trends – klimaat, maatschappij, demografie, economie en technologie – in een dynamisch en complex transitieproces. Deze transitie moet door samenwerkende en betrokken private en publieke stakeholders uit de binnenstad worden gemanaged om zodoende centra veerkrachtig te maken en houden. Lange tijd richtte dit binnenstadsmanagement zich vooral op operationele zaken rond de aankleding van en events in de binnenstad. Zo staat menig binnenstad in de maand december in de kerstspotlights.
Door robotisering, tekorten op de arbeidsmarkt en de noodzaak tot verduurzaming van de industriële sector zal de inhoud van veel werk veranderen. Wat betekent dat voor de vakmensen die in die sectoren werken? We spraken erover met ruim veertig werknemers van een groot industrieel bedrijf dat bezig is met de transitie naar een meer duurzame en groene productiewijze. De gesprekken gingen over die transitie en de gevolgen ervan voor het werk van de betrokkenen. Doel van de gesprekken was meer te weten te komen over de rol van hr hierbij, in een markt waarin de vraag naar technisch personeel groter is dan het aanbod.
Booklet met bevinden van het project 'Samen zichtbaar duurzaam' dat zich richt op de vraag: “hoe maken we zichtbaar dat duurzame verandering mogelijk en wenselijk is?”Binnen en buiten de HvA zijn er hoge ambities om met verschillende benaderingen en praktijkgericht onderzoek duurzame verandering teweeg te brengen. Mede dankzij de betrokken lectoraten, Centres of Expertise en de Green Office worden er steeds meer zaadjes geplant en verbindingen gelegd rondom het thema Duurzaamheid. Toch gebeurt het nog veel dat men niet van elkaar af weet en worden best en worst practices niet met elkaar gedeeld. Dit project wil daar zichtbare verandering in brengen. Vanuit verschillende technische, digitale en creatieve kanten, en met studenten, docenten, onderzoekers en de praktijk wordt het thema duurzame verandering op zichtbare, creatieve, interactieve enspeelse wijze benaderd.Dit project is onderdeel van de Cross-overregeling. Deze zogenaamde cross-overregeling is een initiatief van het Centre of Expertise for Creative Innovation (CoECI)en het Centre of Expertise City Net Zero (voorheen UT). De projecten die een financiële bijdrage hebben gekregen gaan over complexe uitdagingen uit de Metropoolregio Amsterdam, die vragen om een integrale benadering, met input vanuit verschillende disciplines. De regeling beoogt nieuwe samenwerkingen tussen verschillende disciplines en tussen onderwijs en onderzoek aan te jagen.
MULTIFILE
Dit onderzoek draagt bij aan de transitie naar een circulaire economie in de bouwsector. De Nederlandse bouwsector is grondstofintensief. Tegelijkertijd wordt een grote hoeveelheid sloopafval geproduceerd. Dit materiaal zou deels als bouwmateriaal hergebruikt kunnen worden. Maar vraag en aanbod naar circulair bouwmateriaal zijn nog niet op elkaar aangesloten. De transitie naar een circulaire bouweconomie vergt sterkere samenwerking tussen ketenpartners en gedragsverandering van gebruikers zoals verandering in regelgeving. Een belangrijke rol om deze veranderingen op microniveau te stimuleren, zijn circulaire businessmodellen. Circulaire businessmodellen kunnen prikkels geven voor sterke samenwerking langs de keten, ervoor zorgen dat kosten en baten van de transitie eerlijk verdeeld worden, en gebruiksgedrag stimuleren. Maar circulaire businessmodellen kunnen niet ontwikkeld worden zonder eerst de nodige veranderingen op macroniveau in kaart te brengen, en zonder samenwerking in de keten. Het doel van dit verkennend onderzoek is daarom om aan de hand van de 'collective system building framework' (een managementmodel dat bedrijven kan helpen om duurzaamheidstransities te stimuleren, zie hier) in kaart te brengen welke activiteiten nodig zijn om de transitie naar circulair bouwmateriaal te stimuleren. Een tweede doel is om een netwerk op te bouwen van samenwerkingspartners, die later deze activiteiten gaan uitvoeren. Hieraan verbonden is het derde doel, om circulaire businessmodellen te ontwikkelen, die en samenwerking tussen ketenpartners stimuleren, en de markt voor circulair bouwmateriaal te versterken. Hierbij onderzoeken wij de rol van digitale platformen, zoals van nieuwe product-service combinaties. Beoogde resultaten van dit verkennend onderzoek zijn drievoudig: (1.) een netwerk opbouwen van bedrijven en organisaties die de transitie naar circulair bouwmateriaal willen versterken; (2.) de nodige systemische veranderingen voor een transitie naar circulair bouwmateriaal in kaart brengen met de 'collective system building framework'; en (3.) meer inzicht krijgen in circulaire businessmodellen in de sector voor circulair bouwmateriaal, die kunnen helpen de nodige systemische veranderingen te bereiken.
Technologische innovatie alleen is niet voldoende om de klimaatdoelen van Nederland te behalen. Er is een cultuuromslag nodig naar een meer ecologische grondhouding. Dit project verrijkt het arsenaal van changemakers op het gebied van de duurzaamheidstransitie met nieuwe communicatiemethoden, technieken en interventies voor duurzame gedragsverandering. Daartoe maakt dit project de koppeling met de vakgebieden van klimaatpsychologie en Immersive Design. In een toepassingscasus, geleverd door de Green Office van Gemeente Amsterdam, kijkt het onderzoek in een eenjarige verkenning naar hoe immersief ontwerp meer inzicht kan bieden in de onderliggende attitudes (emoties en waarden) van haar medewerkers ten aanzien van de duurzaamheidstransitie. Het onderzoek resulteert in nieuwe ontwerpprincipes voor een ervaringsgerichte benadering waarbij bewustwording centraal staat. De resultaten worden gepresenteerd in een openbare opportunitymap, bruikbaar voor changemakers, onderwijs en vervolgonderzoek.
Veel MKB-organisaties worstelen met het omschakelen naar duurzame businessmodels. Deze duurzame businessmodellen zijn een essentieel onderdeel bij het adresseren van complexe maatschappelijke uitdagingen. Vanuit verschillende disciplines is een groeiende vraag ontstaan naar specifieke instrumenten en praktische kennis om organisaties te ondersteunen bij deze transitie. Intermediairs spelen een belangrijke rol in dit verduurzamingsproces waarbij diverse tools ingezet worden om de complexiteit te beheersen. Taal en context hebben grote invloed op het effectief werken met deze businessmodeltools en daarmee ook op het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen. Dit project onderzoekt daarom de invloed van taal en context op het gebruik van duurzame businessmodeltools door intermediairs. Specifiek richt dit project zich op het verbeteren van de adviseringsprocessen en het toolinggebruik bij twee changemakers, Eshuis Accountants en Adviseurs en De Betekenisfabriek, met als doel om de opgedane kennis en kunde breed te delen en de duurzame transitie te versnellen. Advanced datasciencetechnieken als Natural Language Processing (NLP) en Machine Learning worden ingezet om nieuwe inzichten te verkrijgen over de rol van taal en context bij het inzetten van duurzame businessmodeltools. De resultaten van het onderzoek worden gebruikt om een datagedreven interdisciplinaire toolkit te ontwikkelen voor zowel adviseurs als MKB’s. De resultaten dragen bij aan het ontwikkelen van trainingsmateriaal waarmee organisaties ondersteund kunnen worden in hun duurzaamheidstransities. Deze taal-en contextsensitieve toolkit zal breed gedeeld worden binnen onze Impact Ondernemen Collegetour Community waar ongeveer 80 organisaties aan meedoen. Daarnaast geeft dit project via de beoogde toolkit de aanzet voor het verkennen van de veranderende rol van organisatieadviseurs door datagedreven werken te combineren met duurzaamheidsopgaven. De overkoepelende projectdoelstelling is een praktische bijdrage te leveren aan het ondersteunen van organisaties in hun duurzaamheidstransitie en de onderlinge samenwerking te bevorderen, waarmee dit project bijdraagt aan zowel structurele maatschappelijke transities als marktcreatie.
