Deel I Onvermogend in de schuldhulp Een onderzoek naar uitvallers uit de schuldhulp, Kredietbank Utrecht In opdracht van de Gemeente Utrecht is onderzocht waarom cliënten in het vrijwillige schuldhulpverleningstraject van de KBU uitvallen. Een van de doelstellingen van het onderzoek is inzicht te verschaffen in de achtergronden van uitval in het minnelijk traject van de Kredietbank Utrecht. Hiervoor is het van belang om een beeld te krijgen van de ervaringen van degenen om wie het in eerste instantie gaat: de uitvallers. Door het perspectief van betrokkenen centraal te stellen in de analyse van de achtergronden van uitval is inzichtelijk gemaakt waarom een aantal schuldenaren geen gebruik weet te maken van het aanbod van de Utrechtse Kredietbank. Deel II Voorkom Huisuitzetting! Een onderzoek naar cliënten in het project Voorkom Huisuitzetting! In Utrecht is binnen de schuldhulpverlening een specifiek project opgezet: Voorkom Huisuitzetting! (VH!). Dit project heeft als doel huisuitzetting van sociaal kwetsbaren met een huurschuld te voorkomen. In dit onderzoek schetsen we een beeld van de cliënten, hun ervaringen met het project en inventariseren we wat zij aan begeleiding en ondersteuning nodig hebben
Deel I In opdracht van de Gemeente Utrecht is onderzocht waarom cliënten in het vrijwillige schuldhulpverleningstraject van de KBU uitvallen. Een van de doelstellingen van het onderzoek is inzicht te verschaffen in de achtergronden van uitval in het minnelijk traject van de Kredietbank Utrecht. Hiervoor is het van belang om een beeld te krijgen van de ervaringen van degenen om wie het in eerste instantie gaat: de uitvallers. Door het perspectief van betrokkenen centraal te stellen in de analyse van de achtergronden van uitval is inzichtelijk gemaakt waarom een aantal schuldenaren geen gebruik weet te maken van het aanbod van de Utrechtse Kredietbank. De volgende onderzoeksvragen zijn beantwoord: - Wat zijn de redenen van uitval onder cliënten in het vrijwillige schuldhulpverleningstraject van de KBU 2009-2010? - Wat zijn de profielen van uitvallers bij de vrijwillige schuldhulpverleningstrajecten van de Kredietbank? Deel II In Utrecht is binnen de schuldhulpverlening een specifiek project opgezet: Voorkom Huisuitzetting! (VH!). Dit project heeft als doel huisuitzetting van sociaal kwetsbaren met een huurschuld te voorkomen. In dit onderzoek schetsen we een beeld van de cliënten, hun ervaringen met het project en inventariseren we wat zij aan begeleiding en ondersteuning nodig hebben. De onderzoeksvraag was: wat zijn de profielen van cliënten van het project Voorkom Huisuitzetting!? - Wie zijn de cliënten, wat zijn hun kenmerken en wat is hun perspectief? - Hoe ervaren de cliënten de geboden hulp in het project VH!? - Wat hebben de cliënten aan begeleiding en ondersteuning nodig?
Sommige ouders krijgen in hun leven te maken met een opeenstapeling van omstandigheden die hun welbevinden negatief beïnvloeden, zoals schulden, gezondheidsproblemen en werkloosheid. Het kan voor deze ouders lastig zijn om te focussen op opvoeden. Zij kunnen profiteren van groepsgerichte opvoedingsondersteuning: preventieve activiteiten bedoeld om opvoedingscompetenties te vergroten en zo opvoedingsomstandigheden te verbeteren. Dit artikel beschrijft een onderzoek naar de factoren die door ouders, vrijwilligers en jeugdprofessionals als werkzaam worden ervaren in het versterken van ouders en het ontstaan van steunende netwerken, en de rol die jeugdprofessionals en vrijwilligers hierin spelen. Er werd een participatief, narratief onderzoeksdesign gehanteerd. Uit de analyse van de ervaringen van de betrokkenen komen drie inhoudelijke ervaren werkzame factoren naar voren: (1) uitwisselen en leren, (2) ontmoeten en steunen, en (3) ontspannen en opladen. Daarnaast komen er drie procesmatige ervaren werkzame factoren naar voren: (4) professionele vaardigheden van jeugdprofessionals en vrijwilligers, (5) structuur, en (6) groepsdynamiek. Deze zes ervaren werkzame factoren dragen er gezamenlijk aan bij dat ouders een steunend netwerk ontwikkelen en zich gesterkt voelen in hun ouderrol.
MULTIFILE
Burgers kunnen met hun juridische vragen aankloppen bij Het Juridisch Loket. Maar wat als er achter hun vraag meerdere problemen schuilgaan, zoals schulden of psychische nood? Daar is de dienstverlening niet op ingericht. Dit onderzoek kijkt hoe mensen met multiproblematiek beter kunnen worden geholpen.Doel Het doel van dit onderzoeksproject is de dienstverlening van Het Juridisch Loket (HJL) aan hulpvragers met multiproblematiek te verbeteren door een multidisciplinaire aanpak. Deze nieuwe klantgerichte aanpak helpt om multiproblematiek op tijd te signaleren en waar nodig de klant door te verwijzen. Hulpvragers met multiproblematiek ervaren niet alleen problemen op het juridische vlak, maar ook psychische, financiële en/of fysieke problemen. De combinatie van problemen op verschillende vlakken maakt de hulpvraag van deze doelgroep complex. Resultaten De resultaten van het onderzoek worden gedeeld in publicaties, workshops en een slotconferentie. Ook worden ze opgenomen in de juridische opleidingen van Hogeschool Utrecht, zodat huidige én toekomstige juridische professionals ervan kunnen profiteren. Highlights Eerstelijns rechtshulp aan mensen met multiproblematiek – Publieksversie eindrapport Samenvatting project t.b.v. eindcongres. Veel aan hun hoofd: mensen met multiproblematiek in de eerstelijns rechtshulp Whiteboard animatie over multiproblematiek in de eerstelijns rechtshulp Blog 'Eerstelijns (rechts)hulp voor cliënten met multiproblematiek. Een wereld te winnen' Rechtshulp moet niet alleen juridisch zijn Artikel op socialevraagstukken.nl Voorkomen van multiproblematiek Factsheet voorkomen multiproblematiek in de eerstelijns rechtshulpverlening Screeningsinstrument Multiproblematiek herkennen Opname college multiproblematiek in de eerstelijns (rechts)hulpverlening Presentatie multiproblematiek in de eerstelijns (rechts)hulpverlening Ontwikkelwerkplaatsen In de werkplaatsen Arnhem en Dordrecht hebben professionals in de eerstelijns (rechts)hulp afspraken gemaakt over de warme doorverwijzing van klanten met multiproblematiek. Afspraken over de warme doorverwijzing Dordrecht Afspraken over de warme doorverwijzing Arnhem Wetenschappelijke publicaties Focus op cliënt behoeften – Een studie over eerstelijns rechtshulp in Nederland Artikel in de European Journal of Social Work Aanbevelingen uit de literatuur Aanbevelingen voor (rechts)hulp bij multiproblematiek Een overzicht van aanbevelingen uit de praktijkliteratuur. Prezi ‘Recht doen’ aan de cliënt met multiproblematiek - Adviezen uit de praktijkliteratuur. Een dynamisch online presentatietool gebaseerd op mindmappen (Prezi) waarin aanbevelingen uit de praktijkliteratuur worden toegelicht. ‘Recht doen’ aan de client met multiproblematiek – Workshop voor professionals Werkvormen waarmee de aanbevelingen uit de praktijkliteratuur kunnen worden overgebracht naar professionals op de werkvloer. Animatie ‘Recht doen’ aan de client met multiproblematiek - Adviezen uit de praktijkliteratuur. In onderstaande animatie wordt uitgelegd hoe op basis van adviezen uit de praktijkliteratuur recht kan worden gedaan aan cliënten met multiproblematiek. Looptijd 01 januari 2019 - 30 juni 2021 Aanpak Mixed-methods opzet: kwantitatieve (enquête onder cliënten) en kwalitatieve (diepte interviews met professionals en cliënten) data-analyse en actieonderzoek in twee lokale settings. Financiering Het onderzoek heeft een subsidie gekregen van SIA-RAAK.
Eerstelijns gesubsidieerde rechtshulp door professionals van Het Juridisch Loket (HJL) sluit niet goed aan op de behoeften van cliënten met multiproblematiek en hun dienstverlening sluit onvoldoende aan bij andere disciplines in het sociale domein. Daarom willen rechtshulpprofessionals van HJL samen met Hogeschool Utrecht, diverse professionals van gemeenten en organisaties voor maatschappelijke dienstverlening praktijkgericht onderzoek uitvoeren naar een integrale aanpak, waarmee cliënten met multiproblematiek doeltreffend kunnen worden gesignaleerd en ondersteund bij wat zij werkelijk nodig hebben. De vraag is of zo’n integrale aanpak implementeerbaar is, daadwerkelijk voorziet in oplossingen voor problemen van de doelgroep en hun rechtshulpvragen afnemen. In dit onderzoek wordt het vraagstuk van optimale dienstverlening door HJL, benaderd vanuit ‘klantwaarde’ ofwel de ‘opbrengsten van de dienstverlening’ voor de cliënt. Dit in de marketingwetenschap vergaand ontwikkeld concept leent zich goed voor vraagstukken in het publieke domein omdat hiermee het klantperspectief voorop wordt gesteld. Dat is in dienstverlening niet altijd vanzelfsprekend. Professionals van HJL kijken nog teveel door hun ‘juridische bril’ naar cliënten met multiproblematiek waardoor ‘andere’ problemen nauwelijks worden opgemerkt. Met dit project wordt getracht om professionals innovatieve methoden en instrumenten aan te reiken waarmee een goede inbedding van HJL in locale hulpverleningsinfrastructuren kan worden gerealiseerd. De centrale onderzoeksvraag in het project luidt: hoe kunnen eerstelijns rechtshulpprofessionals van HJL hun dienstverlening aan cliënten met multiproblematiek verbeteren? Het onderzoek wordt (deels) uitgevoerd in de vorm van een parallelle casestudie. Vestigingen van HJL en sociale netwerkpartners vormen de cases. Onderdeel van deze casestudie is dat van elkaars praktijken wordt geleerd door middel van een crosscase-analyse. Beoogde opbrengsten van het project zijn nieuwe kennis over cliënten met multiproblematiek, diagnostisch instrumentarium voor eerstelijns rechtshulpprofessionals, een nieuwe klantgerichte en integrale aanpak van dienstverlening en state-of-the-art onderwijsmateriaal. De projectopbrengsten worden in publicaties, workshops en conferenties gedissemineerd en geborgd in de juridische opleidingen aan Hogeschool Utrecht.
Hoe kun je eerstelijns juridische professionals ondersteunen bij complexe diagnostiek en warme doorverwijzing van cliënten met multiproblematiek? Onderzoekers van Hogeschool Utrecht en de Hogeschool van Amsterdam gaan een (online) multicriteria-beslisboom ontwikkelen die de juridische professionals kunnen gebruiken. Doel Dit project heeft als doel om een digitale multicriteria-beslisboom te ontwikkelen om de complexe besluitvorming door juridische professionals bij cliënten met multiproblematiek te ondersteunen. Rechtzoekenden met multiproblematiek vormen namelijk een complexe doelgroep voor rechtshulpverleners, én ze maken veelvuldig gebruik van gesubsidieerde rechtsbijstand. Bij deze groep mensen is dan vooral van belang dat hun probleemsituatie vanuit een brede blik wordt onderzocht. En dat waar nodig, warm wordt doorverwezen naar andere rechtshulpverleners en of andere maatschappelijk dienstverleners. Het is de bedoeling dat de tool in digitale vorm wordt ontworpen waardoor gebruik, gegevensopslag en –deling worden vergemakkelijkt. Resultaten De tool kan juridische professionals die werken met cliënten met multiproblematiek helpen bij: Het diagnoseproces: tijdens de diagnose stelt de rechtshulpverlener per onderwerp/criterium een aantal vragen om de verschillende probleemgebieden en het gewicht ervan in kaart te brengen. Het verwijsproces: op basis van het verkregen overzicht van de probleemgebieden en het gewicht ervan tijdens het diagnoseproces kan de rechtshulpverlener adequater doorverwijzen en de professional waarnaar verwezen wordt vollediger informeren. Looptijd 01 januari 2021 - 30 juni 2022 Aanpak De tool zal bestaan uit een aantal onderwerpen (criteria) die betrekking hebben op de functionele, emotionele en sociale problemen die spelen bij de rechtzoekende met multiproblematiek. De ontwikkeling van de criteria met bijbehorende vragen in de MCDA-tool vindt plaats via het vijfstappen model voor Design Thinking. Het hele project kent de fases ‘onderzoeken’, ‘ontwerpen’ en ‘testen’ en omvat de vijf stappen van Design Thinking. Deze methode is bij uitstek geschikt voor het ontwerp van nieuwe producten en wordt samen met de gebruikers ontworpen.
