De leraar basisonderwijs van de toekomst zal naast kennisoverdracht ook sterk erop gericht zijn zijn of haar leerlingen op hun eigen ontwikkelingsniveau kennis te leren toepassen en problemen te leren oplossen. Daarvoor is een ander rollenrepertoire voor de leraar van belang geworden: relevante oefenmaterialen en oefeningen ontwerpen en rolpatronen als coaching, uitdagen, diagnostische rol, monitoren van ontwikkeling, zelf voordoen en feedback geven, evalueren. Het dilemma van deze tijd is dat lerarenopleiders die de leraar van de toekomst moeten opleiden zelf zijn grootgebracht met kennisoverdracht als dominant didactisch paradigma. Om deze lerarenopleiders op inspirerende wijze te helpen hun opleidingen toekomstgerichter te maken dient dit veranderingsproject.
Begin 2014 is vanuit het lectoraat Gezonde Leefstijl in een Stimulerende Omgeving gestart met het project ‘Gymzaal van de Toekomst’, tevens een van de grootste projecten binnen het Onderzoeksplatform Kwaliteit van Leven van De Haagse Hogeschool. De Gymzaal van de Toekomst betreft niet alleen de realisatie van een gymzaal met ‘state of the art’ onderzoeksfaciliteiten op de Sportcampus Zuiderpark, maar het is ook een innovatieve leeromgeving die de verbinding vormt tussen kennis, onderwijs en de praktijk (KOP). Binnen deze omgeving werken studenten samen met docent-onderzoekers, lectoren, eindgebruikers en professionals aan innovaties op het gebied van sport, bewegen en lichamelijke opvoeding. Inmiddels zijn er 8 docent-onderzoekers en meer dan 250 studenten van De Haagse Hogeschool verbonden aan de Gymzaal van de Toekomst. Ook wordt intensief samengewerkt met basisscholen uit de regio Den Haag, de gemeente Den Haag, andere kennispartners als de Vrije Universiteit Amsterdam, TU Delft, TNO en diverse bedrijven.
Dit project beoogt de toekomst als kompas te gebruiken en te verbinden met handelen in het heden. Een transmediale toolkit wordt hiervoor ontwikkeld die ontwerpgericht toekomstdenken met stakeholders in een maatschappelijk vraagstuk faciliteert. Een vraagstuk waarop de toolkit wordt toegepast in dit project is de energietransitie in de gebouwde omgeving. Doel Doel van dit project is de onderzoeksmethode door te ontwikkelen in een toekomstbestendige, elkaar versterkende online en offline vorm (transmediale toolkit), die stakeholders rondom een maatschappelijk vraagstuk faciliteert om toekomstdenken te gebruiken om tot radicale, breed gedragen innovaties te komen. Relevantie en impact De beroepspraktijk vraagt om methoden die participatie bij wijkgerichte energietransitie koppelen aan andere maatschappelijke opgaven. Er wordt gezocht naar manieren om de energietransitie te verbinden met werken aan een duurzame leefomgeving, ook door bewoners zelf. Er is behoefte om los te komen van het korte termijn denken. De uitdaging daarbij is om mogelijke toekomsten te verbinden met handelen in het heden, zodat we tot radicale vernieuwing komen. Aanpak De meeste methoden voor visievorming extrapoleren lineair het verleden via het heden naar de toekomst. ‘Probing the future’ breekt met die continuïteit door een sprong in de verre toekomst te nemen. Verbeeldingskracht, reframing en speculatief ontwerpen worden ingezet om een spectrum van mogelijke toekomsten voorstelbaar te maken. Resultaten Een hybride (online/offline) toolkit die te gebruiken is in het onderwijs en in organisaties, en in processen waarbij ook non-professionals betrokken worden. De tool wordt intergenerationeel inzetbaar, zodat studenten samen met (non)professionals uit verschillende leeftijdscategorieën van elkaar kunnen leren. Instrumenten in de toolkit richten zich op: Onderzoeken van vroege signalen van verandering met betrekking tot het vraagstuk: Ontwikkelen alternatieve toekomstscenarios; Bouwen van probes: interactieve en ervaarbare visualisaties van toekomstscenario’s die uitnodigen tot dialoog; Analyseren van reacties en inzichten uit de dialoog; Formuleren van praktische experimenten in de nabije toekomst om te ‘prikken in het systeem’. Looptijd 01 december 2020 - 30 november 2021 Relatie onderzoek, praktijk en onderwijs Als strategisch ontwerpdenkers bij de Hogeschool Utrecht (HU) gebruiken we dit toekomstdenken al langer als onderzoeksmethode om complexe vraagstukken samen met overheden, burgers en andere relevante organisaties in beweging te krijgen en in het onderwijs leiden we studenten Communicatie en Multimedia Design erin op. Cofinanciering Het onderzoek wordt gefinancierd door de NWO. Dossiernummer: KIEM.K20.01.037 Meer informatie