Onderwijsvernieuwingen zijn vaak weinig succesvol. De reden is vaak onduidelijk. “We weten weinig over waarom iets wel of niet werkt”, stelt dr. Kristin Vanlommel, lector Organiseren van Verandering in Onderwijs bij Hogeschool Utrecht. Ondersteuning, monitoring en professionalisering kunnen volgens haar leiden tot minder veranderen maar wel met meer succes.
Samenvatting Een deel van de jongeren die in het jongerenwerk participeert ontvangt specialistische jeugdzorg, vanuit bijvoorbeeld verslavingszorg, jeugdreclassering, jeugd-ggz of intensieve gezinsbehandeling. Hoewel professioneel jongerenwerk voor een brede groep jongeren in kwetsbare situaties positief bijdraagt aan hun persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie, is er weinig bekend over de betekenis van het jongerenwerk voor jongeren die specialistische jeugdzorg ontvangen. Voor dit verkennende onderzoek zijn interviews afgenomen met: 1) zeven jongeren (16+) die specialistische jeugdzorg ontvangen en in jongerenwerk participeren; 2) zeven jongerenwerkers en 3) zes jeugdhulpverleners werkzaam in specialistische jeugdzorg. Een thematische analyse maakt inzichtelijk dat het jongerenwerk op vijf manieren van betekenis is voor jongeren in specialistische jeugdzorg. Jongerenwerkers zijn ten eerste toegankelijke gesprekspartners die deze jongeren motiveren om problemen serieus te nemen en daarbij professionele hulp te accepteren. Het jongerenwerk biedt deze jongeren daarnaast een omgeving om 2) betekenisvolle relaties op te bouwen, 3) hun zelfbeeld en eigenwaarde te versterken, 4) hun maatschappelijke participatie te vergroten en 5) ondersteuning te vinden om hun zelfstandigheid te vergroten. De resultaten maken inzichtelijk dat het jongerenwerk ook voor deze specifieke groep jongeren groeikansen biedt voor hun persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie. Daarnaast leert dit onderzoek dat participatie van deze doelgroep in het jongerenwerk een positieve invloed kan hebben op de jeugdhulpverleningsprocessen en -resultaten. Hiermee bieden de resultaten gemeenten en de jeugdzorg een beter begrip van hoe het jongerenwerk als preventieve voorziening van betekenis is voor jongeren in specialistische jeugdzorg en een bijdrage kan leveren om de druk op de jeugdzorg te verlichten.
MULTIFILE
De samenleving is in beweging. De decentralisaties in het sociaal domein veranderen de verhoudingen tussen burger, beroepskracht, de centrale overheid, zorg- en welzijnsinstelling en kennisinstituut. Meer dan voorheen wordt gekeken naar wat mensen (nog) zelf kunnen en welke rol hun sociale netwerk kan spelen.
In dit project wordt de sociale gezondheid, gericht op deelname aan zinvolle en sociale activiteiten (sociale participatie) van Turks-Nederlandse ouderen onderzocht. Een samenspel van meerdere factoren maakt dat de kwetsbaarheid van deze groep ouderen in de samenleving zorgwekkender is dan die van ouderen zonder migratieachtergrond. Met name Turks-Nederlandse ouderen voelen zich eenzaam door hun ongunstige gezondheid, sociaaleconomische status en lagere sociale participatie. Om deze groep te ondersteunen in hun sociale gezondheid, gaan we samen met Turks-Nederlandse ouderen en sleutelfiguren antwoord geven op de vraag: “Hoe ervaren Turks-Nederlandse ouderen hun sociale gezondheid en wat is er voor nodig om deze te verbeteren of te behouden vanuit het perspectief van de doelgroep zelf en sleutelfiguren binnen hun sociale netwerk en binnen de wijk waarin ze wonen?”. Met als doel om 1) inzicht te krijgen in de vraagstukken die er leven op het gebied van sociale gezondheid en 2) samen met de doelgroep en sleutelfiguren richtingen te vinden om de sociale gezondheid van Turk-Nederlandse ouderen te verbeteren. In het onderzoek wordt gebruik gemaakt van concept mapping, een methodiek om perspectieven en vraagstukken op het gebied van sociale gezondheid samen met leden van de doelgroep als co-onderzoekers in kaart te brengen. Vanaf het begin van het onderzoek wordt een beroep gedaan op aanwezige capaciteiten en vaardigheden van de doelgroep. Ook staat relatievorming centraal binnen de doelgroep én met sleutelfiguren in de wijk. Eindresultaten van deze postdoc zijn: artikelen in wetenschappelijke en vaktijdschriften, promotiefilm voor vervolgstappen, diverse kennisclips voor training en (vervolg)onderwijs (cultuursensitief werken, wijkgerichte aanpak en participatief onderzoek) en de start van een Community of Practice (CoP) bestaande uit een groep mensen (burgers, studenten, wijkprofessionals, docent- onderzoekers) die een gezamenlijke zorg of passie delen, van elkaar willen leren en interdisciplinair samenwerken aan doorlopende onderzoekslijnen die gerelateerd zijn aan vraagstukken van migrantenouderen in de wijk.
