Innovatief hergebruik

Bij een riool denk je aan viezigheid. Maar wist je dat rioolwater ook vol zit met waardevolle grondstoffen, waar je bioplastic van kunt maken? Het Europese onderzoeksproject WOW! maakt er biobased producten van. Vijf vragen aan Jappe de Best, lector Biobased Resources & Energy van Avans Hogeschool.

WOW! Is een Europees project dat onderzoekt hoe we op een duurzame manier waardevolle grondstoffen uit ons rioolwater kunnen filteren. Wat is er allemaal te vinden in ons rioolwater? En hoe kunnen we dat op een waardevolle manier gebruiken? Het lectoraat Biobased Resources & Energy van Avans Hogeschool is vooral betrokken bij de productie van PHA uit rioolwater.

Ons rioolwater is dus waardevoller dan we denken?

“Zeker weten. Op het moment doen we met ons rioolwater meestal niets anders dan het zuiveren en weer naar het oppervlaktewater brengen. Maar tijdens dat schoonmaakproces verlies je veel waardevolle grondstoffen. Het project WOW! onderzoekt hoe je die eruit kunt halen en kunt hergebruiken. Bijvoorbeeld toiletpapier – dat zit vol cellulose – filteren we uit het rioolwater. We drogen het en verbranden het zonder zuurstof. Dan wordt het onder andere biochar: een soort houtskool waarmee je weer medicijnresten uit afvalwater kunt halen. Ook zitten er lipiden in rioolwater, bijvoorbeeld van de margarine die je door de gootsteen spoelt. Daarvan kun je biodiesel maken. En dan zijn er ook nog bacteriën die van de vetzuren in rioolwater het bioplastic PHA kunnen maken.”

Welke bijdrage levert praktijkgericht onderzoek aan dit project?

“We werken samen met een internationaal consortium uit Engeland, Frankrijk, België, Duitsland, Luxemburg en Nederland. Universiteiten, hogescholen en bedrijfsleven spelen er hun eigen rol in. Avans richtte zich vooral op PHA en onderzocht hoe we dat zo duurzaam mogelijk uit de bacteriën konden krijgen. Nu gebeurt dat namelijk nog met milieuonvriendelijke chemicaliën, maar wij ontwikkelden een methode met een milieuvriendelijk extractiemiddel. Daardoor wordt het proces nog duurzamer.”

Wat is jullie volgende stap?

“Nu willen we opschalen. Het is niet haalbaar om bij élke waterzuiveringsinstallatie in Nederland een aparte installatie te bouwen die PHA uit slib maakt. Dus er komen een of twee locaties waar we het slib naartoe transporteren. In Delft bouwde het project PHA2USE al een proefinstallatie; Avans Hogeschool is er ook bij betrokken. We onderzoeken hoe we het hele proces kunnen optimaliseren, zodat we straks op grote schaal slib kunnen verwerken en bioplastics van constante kwaliteit kunnen produceren. Ook kijken we of we uit andere afvalstromen bruikbaar PHA kunnen krijgen. Denk bijvoorbeeld aan industriële reststromen. Bij aardappelfabrieken zit er veel zetmeel in het water. Kunnen we daar ook PHA van maken? En zo ja: welke kwaliteit bioplastic levert dat op?”

Hebben we nog veel geduld nodig voordat bioplastic uit PHA op de markt is?

“Ik ben bang van wel. Het duurt gewoon even voordat je van laboratorium naar full scale bent. Ik krijg regelmatig telefoontjes van geïnteresseerde bedrijven. Die moet ik dus nog even teleurstellen, al staan we natuurlijk altijd open voor samenwerking. Bijvoorbeeld met bedrijven die een specifiek soort PHA zoeken, of bedrijven die denken dat hun afvalstroom bruikbare PHA kan opleveren. Als hogeschool kunnen we zo’n onderzoeksvraag makkelijk oppakken. Dus laat van je horen, dan gaan we samen voor het beste bioplastic.”