Blijf in Beweging ondersteuning van Zorgprofessionals bij duurzaam gezond beweeggedrag. BiBoZ

Voldoende bewegen is primair de verantwoordelijkheid van mensen zelf, maar niet iedereen is in staat om gezond gedrag zelfstandig te initiëren en vol te houden. Ondanks de inspanningen van zorgprofessionals wordt ingeschat dat meer dan de helft van de cliënten binnen een jaar terugvalt in ongezond beweeggedrag. Hogeschool Leiden, De Haagse Hogeschool en Hogeschool Rotterdam ontwikkelen samen een methodiek waarmee zorgprofessionals hun cliënten op maat kunnen ondersteunen in het bereiken van duurzaam gezond beweeggedrag.

Starten bij de cliënt
Op basis van onderzoek bij professionals en cliënten zijn functioneringsprofielen en profiel-specifieke bouwstenen voor duurzaam gezond beweeggedrag geïdentificeerd. Functioneringsprofielen zijn gebaseerd op individuele kenmerken, zoals hoe de cliënt in de dagelijkse leefomgeving fysiek, sociaal en psychisch functioneert. De bouwstenen zijn gedefinieerd aan de hand van de literatuur (werkzame elementen) gecombineerd met ervaringen in de praktijk.

Van open blik naar maatwerk
Op basis van de onderzoeken uitgevoerd in het eerste jaar zijn zes functioneringsprofielen ontwikkeld. De validatie van deze profielen en het afronden van het definiëren van de bouwstenen vindt op dit moment plaats. Het komende half jaar wordt in co-creatie met cliënten en professionals een prototype van de methodiek ontwikkeld. Deze wordt vanaf oktober 2020 getest in de praktijk.

Gezond beweeggedrag bevordert de kwaliteit van leven en helpt bij het verminderen of voorkomen van gezondheidsklachten en heeft een positieve invloed op sociaal welbevinden, participatie en welzijn. Gezond leven is primair de verantwoordelijkheid van mensen zelf, maar niet iedereen is in staat om gezond gedrag zelfstandig te initiëren en vol te houden.
Voor deze mensen is in de eerstelijnszorg veel aandacht. Frustrerend is dat ondanks alle inspanningen de zorgprofessionals, zoals de fysiotherapeut, praktijkondersteuner en beweegconsulent, zelf inschat-ten dat 50-90% van de cliënten binnen een jaar terugvalt in ongezond beweeggedrag. Hoewel aansluiten bij de mate van zelfmanagement van de cliënt hierbij kansrijk lijkt, blijkt de huidige aanpak onvoldoende. Bewijskracht voor het belang van het stimuleren van gezond gedrag in de context, een combinatie van achtergrondkenmerken en sociaal, psychisch en fysiek functioneren in de leefomgeving, neemt toe. Maar hoe betrek je als professional deze context in een persoonsgericht ondersteuningstraject?
Hogeschool Leiden, De Haagse Hogeschool en Hogeschool Rotterdam gaan samen een methodiek ontwikkelen die antwoord geeft op deze vraag. Het BiBoZ project identificeert functioneringsprofielen vanuit cliëntenperspectief en identificeert profielspecifieke bouwstenen voor duurzaam gezond beweeggedrag. De functioneringsprofielen zijn gebaseerd op individuele kenmerken en gedrag beïnvloedende componenten zoals het fysieke, sociale en psychische functioneren in de dagelijkse leefomgeving van de cliënt. Bouwstenen zijn bestaande interventies en diensten zoals: beweeginterventie, een app of verwijzing naar een beweegaanbod of burgerinitiatief. Voor het definiëren van de functioneringsprofielen en bouwstenen starten we bij de cliënt, werken we gedurende het hele traject in co-creatie met de praktijk, gebruiken we het Behavioural Change Wheel als theoretisch raamwerk en gebruiken we naast kwalitatieve technieken ontwerpgerichte onderzoekstechnieken.
Vanuit deze nieuwe open en brede blik werken we toe naar een prototype van een methodiek te gebruiken door zorgprofessionals voor op maat ondersteunen van hun cliënten in het bereiken van duurzaam gezond beweeggedrag.