De transportplanner van de toekomst

De transportsector slaat alarm. Het beroep transportplanner wordt steeds complexer en belangrijker. Voor transportbedrijven hangt hun voortbestaan ermee samen of ze goede planners in huis hebben, terwijl er schaarste is aan potentiële planners op de arbeidsmarkt. De drukte op de weg met stijgende kosten, waarbij het milieu en de CO2-uitstoot een steeds grotere rol gaan spelen, is een uitdaging. Hoe werft het MKB genoeg planners om het transport in Nederland milieuvriendelijk op de weg te houden en hoe trainen ze de huidige transportplanners om mee te gaan in de laatste ontwikkelingen? Voor deze vragen is een serious game ontwikkeld door TLN (Transport en Logistiek Nederland), Fritom Group, NHL Stenden hogeschool en het KennisDC Logistiek van Fontys Hogeschool, die handvatten biedt voor werving, assessment en training van de nieuwe transportplanners.
De game “Planner Pro”bootst het planningsproces van de toekomst op abstract niveau na. De spelers nemen de rol aan van een transportplanner en krijgen de taak om de planning te maken. Vanuit het centrale distributiepunt plannen zij de ritten voor hun chauffeurs om de ladingen van de dag te verdelen over het werkgebied. Het doel is om zo efficiënt mogelijk alle ladingen af te leveren, zodat CO2 uitstoot en kosten beperkt blijven. Per level wordt de opdracht complexer en moet je met creatieve oplossingen komen. Zo ontdek je als speler of je het in de vingers hebt en of het vak transportplanner iets voor je is. Bedrijven kunnen intern kijken of medewerkers in dit vak kunnen doorgroeien. De reacties vanuit het werkveld zijn positief. “Als je dit spel speelt, zie je dat het dezelfde puzzel is.” En ook: “Je kunt veel leren van dit spel. Als je dit in de basis kunt, dan kun je het vak van planner 2.0 leren”.

Goede ritplanning is cruciaal in de goederentransport vanwege smalle marges en CO2-reductie. Voor een toekomstbestendig mobiliteitssysteem dat in 2050 emissieloos is, is slimme software een uitkomst. Ook omdat het -in een sector die veelal operationeel gericht is- tijdwinst en rekencapaciteit oplevert voor meer tactische en strategische vraagstukken. Dit betekent een grotere verantwoordelijkheid van de ritplanner voor het eindresultaat.
De transportsector kampt echter met twee personeelsplanningsvraagstukken: het beroep van transportplanner is moeilijk vervulbaar (kwantitatief vraagstuk) en het zal als gevolg van digitalisering veranderen en verdiepen (kwalitatieve uitdaging). Op verzoek van de landelijke brancheorganisatie TLN en pilot transportbedrijven wordt in dit project onderzocht in hoeverre een serious game het antwoord is op beide vraagstukken. Met deze serious game kunnen planners via assessment en training worden voorbereid op een emissieloze toekomst. Ook kan het uitdagende werk van de planner op deze manier aantrekkelijk en uitnodigend over het voetlicht kan worden gebracht.
De centrale onderzoeksvraag naar de ontwerpcriteria van een dergelijke effectieve serious game wordt in een ontwerpgerichte onderzoekstraject door lectoraatsonderzoekers van HRM en Serious Games onderzocht. In de eerste fase van dit traject worden door middel van workshops met vertegenwoordigers van TLN, transportondernemingen, KennisDCLogistiek en de opleiding Logistiek ontwerpspecificaties bepaald en geanalyseerd. In de tweede fase wordt de bruikbaarheid in enkele pilotbedrijven getest, waardoor prototypes op iteratieve wijze naar een meer vaste vorm groeien. In de derde fase wordt met het resultaat van de testfase een gefundeerde prototype van een serious games interventie doorontwikkeld. Voor het feitelijk implementeren van deze doorontwikkelde prototype zal een vervolgproject nodig zijn.