Patient Reported Outcome Measures voor Psychomotorische Therapie “Doen en meten”

Psychomotorische therapie (PMT), een bewegings- en lichaamsgerichte therapie, wordt binnen de ggz veel ingezet als onderdeel van het multidisciplinaire behandelaanbod. Bij in de praktijk werkzame psychomotorisch therapeuten bleek behoefte aan versterking van de onderbouwing van hun aanbod en, meer specifiek, aan meetinstrumenten om de eigen behandelresultaten beter in kaart te kunnen brengen. Om deze vraag te beantwoorden zijn in het project “Patient Reported Outcome Measures voor Psychomotorische Therapie” of kortweg ‘Doen en Meten’ met behulp van focusgroepen van patiënten, docenten en psychomotorisch therapeuten de meest relevante uitkomstmaten voor psychomotorische therapie vastgesteld. Vervolgens zijn door de patiënt in te vullen vragenlijsten, Patient Reported Outcome Measures (PROMs), aan de vastgestelde uitkomstmaten gekoppeld. Het gaat om vragenlijsten naar respectievelijk lichaamsbeleving, emotieregulatie, interactie, spanningsregulatie en bewegingsgedrag.
Deze vragenlijsten kunnen ingezet worden om het specifieke resultaat van psychomotorische therapie bij volwassen patiënten in de ggz gestandaardiseerd te evalueren.
Daarnaast kunnen de vragenlijsten gebruikt worden als onderdeel van gezamenlijke besluitvorming van patiënt en behandelaar (Shared Decision Making, SDM). De doelen van de behandeling kunnen mede met behulp van de PROMs vastgesteld worden en het beloop van de behandeling kan met behulp van de vragenlijsten gemonitord worden en besproken worden met de betreffende patiënt.
De gekozen meetinstrumenten zijn beschikbaar gesteld via een digitale portal, een digitaal systeem waarop patiënten de vragenlijsten kunnen invullen en waarin hiervan rapportages worden gemaakt voor de betrokken. Met psychomotorisch therapeuten werkzaam binnen twee grote ggz instellingen en met een groep vrijgevestigde therapeuten is een pilot uitgevoerd rond de implementatie van de meetinstrumenten in de praktijk en het gebruik van het digitale portal. Hieruit kwam naar voren dat met de implementatie een goede start is gemaakt en dat zowel therapeuten als patiënten enthousiast zijn. Voor verdere verankering in de praktijk is echter nog wel meer ondersteuning via cursussen over het gebruik van de PROMs, mede in het kader van Shared Decision Making, noodzakelijk. Ook zal, in samenwerking met de beroepsvereniging, gezorgd moeten worden voor het beschikbaar blijven van het digitale portal na afloop van het project.

In dit project werkt het lectoraat ‘Bewegen, gezondheid en welzijn’ samen met de Hogeschool Arnhem Nijmegen, Hogeschool Zuyd, de Vrije Universiteit, de Universiteit van Maastricht, het UMC Groningen, drie GGZ instellingen (Universitair Centrum Psychiatrie Groningen (UCP), GGZ Friesland en GGZ Drenthe), de Nederlandse Vereniging voor Psychomotorische Therapie en het Landelijk Platform Geestelijke Gezondheidzorg (LPGGZ, nu ook MIND).

De projectdoelstelling is:
Het verwerven van nieuwe kennis over de ontwikkeling en implementatie van specifieke uitkomstmaten waarmee de impact van psychomotorische interventies binnen de GGZ gemonitord en geëvalueerd kan worden en de samenwerking met de betrokken patiënt wordt versterkt.

Aanleiding voor dit project zijn praktijkvragen van psychomotorisch therapeuten werkzaam in de GGZ. Zij geven aan behoefte te hebben aan nieuwe kennis en meetinstrumenten waarmee ze:
1. het behandelresultaat en de toenemende vraag naar evidentie van psychomotorische therapie (PMT) )vast kunnen stellen;
2. het beloop van de behandeling kunnen monitoren en bespreekbaar kunnen maken met de betrokken patiënt.
Op basis van de beschikbare literatuur over behandelevaluaties werd de volgende onderzoeksvraag geformuleerd: ‘Hoe kunnen Patient Reported Outcome Measures (PROMs) voor psychomotorische therapie ontwikkeld en ingezet worden om het specifieke resultaat van psychomotorische therapie bij volwassen patiënten in de GGZ gestandaardiseerd te evalueren en wat kan de bijdrage zijn van dagboekmetingen via Experience Sampling Methods (ESM)?’.

Het project richt zich op:
1. Selectie, onderzoek en onderbouwing van PMT specifieke PROMS.
2. Onderzoeken van de haalbaarheid van de inzet van ESM als evaluatiemethode binnen de PMT.
3. De ontwikkeling van een digitale portal.

Beoogde resultaten zijn:
• Databank van Nederlandstalige meetinstrumenten die als PROMs kunnen dienen ter evaluatie van pychomotorische interventies en die zijn opgenomen in een portal dat beschikbaar komt voor de beroepsgroep.
• Handboek over het inzetten van ESM binnen PMT.
• Cursussen over het gebruik van de PROMs en het gebruik van ESM.