Zero Emissie Markt Verkoop

Om steden schoner en leefbaarder te maken zijn verschillende steden gestart met de introductie van zero-emissie zones. De verschillende bedrijfssectoren hebben hiervoor veranderingen ingezet, zoals het gebruik van elektrische bestelbussen voor last-mile logistiek en openbaar vervoer middels elektrische bussen. Echter sommige sectoren, zoals marktkramen, zijn nog niet overgestapt op elektrificatie. Diverse belangengroepen hebben aangegeven dat er momenteel geen passende oplossing bestaat om marktkramen zero-emissie te maken. Dit heeft erin geresulteerd dat een uitzondering hebben gekregen en dat marktkramen niet hoeven te voldoen aan de zero-emissie eisen binnen milieuzones.

Echter, niet alle bedrijven willen gebruik maken van deze uitzondering. De voortrekkers op het gebied van duurzame productie willen aantonen dat er alternatieven mogelijk zijn. Het doel van dit onderzoek is om emissievrije oplossingen te verkennen voor kleinschalige marktverkoop. De uitdagingen liggen in het maken van gefundeerde keuzes voor een zero-emissie voertuig op basis van daadwerkelijke reizen en energieverbruik; maximale inzetbaarheid waarbij het doel om het toelaatbare gewicht van de marktkraam maximaal 3500 kg is; en kostenefficiëntie door middel van integratie met het energienetwerk van het bedrijf. Tijdens dit onderzoek wordt gekeken naar een marktkraam voertuig toepasbaar voor kaasverkoop waarbij ook de kazen gekoeld aangeboden moeten worden. Hiervoor wordt gekeken naar hybride oplossingen voor speciale voertuigen, en in deze specifieke toepassing naar de combinatie van een batterij elektrisch voertuig voorzien van zonnepanelen. Immers, de benodigde koelcapaciteit zal verband houden met de hoeveelheid zon.

In het project Zero emissie Markt verkoop is de haalbaarheid van een zero-emissie marktvoertuig (max. 3.500 kg) dat zelfstandig kan opereren op marktplaatsen onderzocht. Initiatiefnemer is Nieuwerwets, een CO₂-neutrale kaasboerderij, in samenwerking met studenten van Fontys Automotive en onderzoekers van het lectoraat Automotive & Energy Innovation. Het doel is verduurzaming van de markttransportvloot.
Belangrijke onderzoeksvragen waren:
1. Welke eisen gelden in zero-emissiezones? Mag een biogasvoertuig daar rijden?
2. Is overstappen op een elektrische bus met een batterij van 47 kWh of 79 kWh een optie?
3. Wat is de verwachte verandering van de actieradius over 8-10 jaar?
4. Hoe beïnvloeden seizoenen het bereik?
5. Wat is het effect van voertuigconcepten op laadruimte?
6. Wat is de maximale combinatie met een BE-rijbewijs?
Uit overleg met gemeente Eindhoven blijkt dat biogas en hybride voertuigen niet toegelaten worden in een zero-emissie-zone, waardoor een elektrische aandrijving vereist is. Daarom is gefocust op batterij-elektrische voertuigen. Een gedetailleerde analyse van energieverbruik (aandrijving, koeling, HVAC) en externe factoren (routes, weersomstandigheden, voertuiggewicht en aerodynamica) is uitgevoerd. Seizoenseffecten zijn complex: op koude dagen verbruikt aandrijving 25% meer energie, HVAC zelfs dubbel, terwijl koeling op warme dagen dubbel zoveel vraagt.
Simulaties op typische markttrajecten (in Noord-Brabant) tonen dat een elektrische bestelwagen met 80-90 kWh batterij voldoende is, maar in circa 25% van de gevallen moet worden bijgeladen op locatie. Over 10 jaar blijft gemiddeld >80% van de batterijcapaciteit behouden. Concepten zoals een bestelwagen, clickloader en pickup met trailer zijn onderzocht. De traileroptie biedt geen voordelen. Een elektrische bestelwagen tot 4.250 kg (met extra dagcursus voor B-rijbewijs) heeft beperkingen in laadvermogen van goederen en de actieradius. De clickloader heeft deze beperkingen niet maar vereist een BE rijbewijs. Er is niet een optie die voldoet aan alle eisen, maar met beperkingen zijn er oplossing mogelijk.