Brownfields is een container begrip voor verlaten, ondergebruikte, verloederde en her te gebruiken gebieden. Ze bestaan uit (voormalige) industriële, militaire, infrastructurele en commerciële terreinen. Brownfields kennen milieuproblemen als gevolg van (bodem)verontreiniging, vastgoedproblemen en/of sociale problemen, of het beeld bestaat dat deze problemen er zijn. De problematiek kan dus zowel reëel als vermoed zijn. Hergebruik van Brownfields vraagt om maatregelen. Brownfields zijn niet eenduidig en verschillen in omvang, problematiek, historie, sociale en fysieke omgeving. Brownfields zijn dus geen eenduidige gebieden, waardoor een eenduidige aanpak ook niet mogelijk is. Brownfields zijn veelal verweven in hun stedelijke omgeving. Zij hebben impact op deze omgeving, en de omgeving op hen. Herontwikkelen van voornoemde ‘klassieke’ brownfields vraagt dan ook per definitie een stedelijke gebiedsontwikkelingsaanpak. Een herontwikkeling van brownfields kan ecologisch, economische en sociale voordelen voor zijn omgeving hebben. Herontwikkeling vraagt minder gebruik van nieuwe infrastructuurwerken en een intensiever ruimtegebruik dan bij greenfields en kan daarom efficiënter in ruimtegebruik zijn. Ook kan een diensten-intensieve herontwikkeling van brownfields substantieel bijdragen aan de regionale en zelfs nationale economie. Een herontwikkeling van Brownfields is veelal niet zelfstandig rendabel: sluitende exploitatie op projectniveau is lastig. Investeren van publiek geld in Brownfields is echter wel aantrekkelijk: de private multiplier kan van een factor vijf tot zelfs het meervoudig oplopen.
MULTIFILE
Sinds 1 juli 2016 is Emiel Elferink lector 'Duurzaam Bodembeheer' bij hogeschool Van Hall Larenstein. Het lectoraat is opgericht op initiatief van Van Hall Larenstein en 10 organisaties die gezamenlijk het Kennisconsortium Bodem vormen.
DOCUMENT
Organische stof in de bodem draagt bij aan het behoud van een goede bodemkwaliteit. Deze gids helpt om op een eenvoudige manier zelf aan de slag te gaan met organisch stofbeheer in de bodem.
DOCUMENT
Op de Klimaatconferentie in Parijs van 2015 is het 4 per 1000 initiatief gelanceerd. Dit initiatief stimuleert het vastleggen van koolstof in de bodem om de klimaatverandering tegen te gaan en tegelijkertijd de kwaliteit van de bodem te verbeteren en daarmee de voedselzekerheid te vergroten. De uitvoering van dit initiatief in Nederland is vastgelegd in het Klimaatakkoord. Tijdens een symposium bij de Amsterdam Green Campus (AGC) in 2019 over ‘Aansluiting onderzoek en onderwijs op het klimaatakkoord’, is de kiem gelegd voor een samenwerking tussen de partners van het AGC en de Université Catholique de Louvain (UCLouvain) m.b.t. het meten en monitoren van koolstofvastlegging in de bodem aan de hand van satellietbeelden.In 2020 is een verkennend onderzoek gestart, gefinancierd door de provincies Flevoland en Noord-Holland, met cofinanciering vanuit de onderwijsinstellingen. Hiermee is een eerste stap gezet om te bepalen of/hoe deze innovatieve meetmethode met satellietbeelden geschikt kan worden gemaakt voor toepassing onder Nederlandse omstandigheden (grondsoorten en teelt). Het project heeft inzicht en leerpunten opgeleverd over zowel de methodische aanpak als de samenwerking tussen de kennisinstellingen onderling en met het bedrijfsleven. Het inhoudelijke resultaat bood diverse aangrijpingspunten om de meetmethode gericht mee te optimaliseren. Daarom is in 2021 een nieuwe meetronde uitgevoerd met een aangepaste werkwijze.
DOCUMENT
Inaugurele rede uitgesproken op 9 mei 2019 door Dr. J.E. (Judith) van de Mortel bij de benoeming tot lector “Gezonde plant op een vitale en duurzame bodem” aan HAS Hogeschool Venlo. De krant werd uitgegeven ter ere van de inaugurele rede. Dit deed ze op een bijzondere manier: alle genodigden gingen met een denkbeeldige tijdmachine vooruit naar het jaar 2030 waar ze Judith ontmoetten. Judith keek vervolgens terug naar het jaar 2019 en stelde dat ze hoopt dat de sector in de tussenliggende jaren bereikt heeft dat alle agrarische bodems in Nederland duurzaam beheerd worden door verschillende aanpakken te combineren. Om dit te illustreren schetste ze een beeld van hoe de agrarische onderneming er in 2030 uitziet. Met het lectoraat wil ze hieraan bijdragen. De krant is dan ook geschreven alsof het 9 mei 2030 is.
MULTIFILE
In deze ‘What about Soil’ leggen we de focus op de urgentie van een levende bodem voor het verkrijgen van betere bodemkwaliteit. - Ad van Haperen geeft een overzicht van lopende onderzoekprogramma’s van de WUR, waarin onder andere de zoektocht naar parameters voor het vaststellen van bodemkwaliteit. - Cees Oele deelt de ervaringen van resultaten van Levende Bodem en andere soortgelijke projecten op verschillende grondsoorten in Nederland. - Judith van de Mortel geeft een toelichting over de rol van HAS Hogeschool in deze projecten.
LINK
Verdroging komt steeds vaker voor, waardoor er meer water aan de bodem wordt onttrokken dan aangevoerd. Dat brengt de toekomst van landbouw en natuur in Noord-Brabant in gevaar. Door duurzame landbouwvormen slim in te passen kan de productiviteit en natuurwaarde van Brabant worden behouden. De grond en het water bepalen welke gewassen er groeien. Begin bij de bodem. Zo ontstaat er een toekomstbestendig landschap waarin zowel natuur als landbouw tot bloei kan komen. “Wij benaderden het bodem-watersysteem in dit stroomgebied holistisch, zonder rekening te houden met landsgrenzen”, vertellen ze. “We brachten eerst het gebied in kaart: hoe ziet de bodem eruit, hoe is het gesteld met de biodiversiteit, waar lopen waterstromen, welke landbouwvormen zijn er? Vervolgens ontwikkelden we een visie voor de toekomst en kwamen daarmee tot ontwerpprincipes voor een klimaatrobuust landschap waarin landbouw en natuur beiden een plek krijgen. We gebruikten hierbij ook de resultaten van voorgaande afstudeeronderzoeken uit het samenwerkingsverband.” Vic en Peter maakten tot slot een bijzondere storymap: ‘Begin bij de bodem’.
LINK
In deze ‘What about Soil’ leggen we de focus op een gezonde bodem. Een gezonde bodem kenmerkt zich ook door de afwezigheid van verontreinigingen. Onze akkers worden flink bemest met zowel kunstmest als dierlijke mest en het is de vraag in welke mate er nog resten van b.v. antibiotica aanwezig zijn in de bodem. Ook resistente bacteriën en pathogenen zijn bepalend voor een gezonde bodem.
LINK
De stikstofdiscussie is nauwelijks weg te denken uit het nieuws en het einde ervan is nog altijd niet in zicht. De polarisatie in de discussie tekent zich vooral af tussen de agrariër en de natuurbeschermer. In deze ‘What about soil’ leggen we de focus op stikstof in de bodem en het grondwater. Wat doet stikstof in de bodem? En wat moet de grondwaterbeheerder hiermee?
LINK
In het project ‘Landbouw in Klimaatrobuuste Beeklandschappen’ (SIA PVG.DZ21.03.004) zijn het bodem- en watersysteem, het agrarisch perspectief, de verdienmogelijkheden binnen dit landschap en de rol van governance uitgewerkt. De methodieken zijn aan de hand van drie verschillende casusgebieden opgesteld, getest en repliceerbaar gemaakt en hebben verschillende producten en rapportages opgeleverd. De gebruikte casusgebieden zijn het Koningsdiep (FR), de Buulder Aa (NB) en het Vechtdal (OV), drie verschillende maar wel vergelijkbare gebieden op zandgronden waar de aanwezigheid van lokale laagtes en hoogtes voor complexe dynamiek zorgen op het gebied van droogte en wateroverlast. Dit deelbestand is onderdeel van het grotere geheel. Houd er rekening mee dat deze informatie is gepubliceerd op 28-02-2025 en onderhevig kan zijn aan wijzigingen.
DOCUMENT
