In het artikel "Sociale robots op de winkelvloer: toegevoegde waarde?" (Verhagen et al., 2024) onderzochten Tibert Verhagen, Stephanie van de Sanden, Ewout Nas, Jacqueline Arnoldy, Filip Otten en Koen Hindriks hoe winkelmedewerkers de inzet van sociale robots ervaren. In zeventien Nederlandse winkels, waaronder supermarkten, drogisterijen en bouwmarkten, werd gedurende zes weken gewerkt met de sociale robots Pepper en Temi. Via vragenlijsten (n=135) en interviews werd in kaart gebracht hoe medewerkers de robot beoordelen. Medewerkers zijn voorzichtig positief over de inzet van robots voor klantondersteuning, vooral vanwege de aantrekkingskracht op klanten en het verlichten van werkdruk. Echter, de toegevoegde waarde van de robot voor hun eigen werkzaamheden wordt nog als beperkt ervaren, mede door technische beperkingen en hoge verwachtingen. De waardering varieert per branche: in supermarkten en drogisterijen is deze hoger dan in mode- en bouwwinkels. Ondanks zorgen over persoonlijke interactie ervaren medewerkers nauwelijks angst voor baanverlies. Actieve betrokkenheid bij technologische vernieuwing blijkt medewerkers juist enthousiast te maken, wat kansen biedt voor modern werkgeverschap en het versterken van werkplezier.
MULTIFILE
In het artikel "Past een sociale robot bij mijn winkel?" (Nas et al., 2024) onderzoeken Ewout Nas, Tibert Verhagen, Jacqueline Arnoldy, Stephanie van de Sanden, Filip Otten en Koen Hindriks of en wanneer een sociale robot een passende toevoeging is aan een fysieke winkel. Tijdens een zes weken durend praktijkonderzoek in Tuincentrum Osdorp en Hubo Doorn werd een robot ingezet om productadvies te geven over respectievelijk potgrond en reinigingsproducten. Uit enquêtes onder 278 klanten blijkt dat sociale robots vooral goed functioneren bij het geven van eenvoudig, feitelijk advies over functionele producten, in grotere en ruim opgezette winkels waar medewerkers niet overal tegelijk kunnen zijn. De toegevoegde waarde is kleiner bij hedonistische producten of complexe adviestaken, waarbij klanten eerder op persoonlijke voorkeur of menselijke interactie vertrouwen. De auteurs concluderen dat sociale robots, mits goed afgestemd op de context, een waardevolle rol kunnen spelen, en verwachten dat hun adviescapaciteit met de opkomst van geavanceerdere AI-modellen verder zal toenemen.
MULTIFILE
Er klinkt een luide roep om een faciliterende rol voor overheden. Maar wat betekent dat eigenlijk in de praktijk? In Twente nodigen gemeenten andere partijen uit om invulling te geven aan een vitale binnenstad. In dit artikel plaatsen we dit voorbeeld van een concreet experiment in het licht van theorieën over netwerksturing. Slagen de gemeenten er inderdaad in om faciliterend te zijn? Is het experiment geslaagd?
MULTIFILE
Voor MKB-winkeliers is het de afgelopen jaren steeds lastiger geworden om goed personeel te vinden. De kwaliteit van de dienstverlening in de winkel komt hierdoor onder druk te staan wat ten koste gaat van klanttevredenheid en omzetten. Om het tij te keren willen MKB-winkeliers meer kennis opdoen over de mogelijkheden die sociale robots hen bieden om klanten te bedienen. Uit de vraagarticulatie is gebleken dat de MKB-winkeliers het meeste verwachten van de mogelijkheden om met sociale robots klanten te ontvangen, hen de weg te wijzen, promoties te tonen, productinformatie te verstrekken, en advies te geven. In dit project onderzoeken wij de toegevoegde waarde van sociale robots die deze dienstverlenende taken uitvoeren in tien winkels in Nederland. De centrale onderzoeksvraag van dit project luidt: “Hoe en in welke mate leidt de inzet van sociale robots voor diverse dienstverlenende taken in de winkel (ontvangen van klanten, wijzen van de weg, promoten van aanbiedingen, verstrekken van productinformatie, het geven van advies) tot tevredenheid van klant en personeel, en zorgt het voor toegevoegde waarde voor de winkelier?” Om deze vraag te kunnen beantwoorden zijn vijf deelvragen geformuleerd, die aan de hand van drie samenhangende werkpakketten samen met consortiumpartners via praktijkgericht onderzoek zullen worden beantwoord. De kern van het consortium bestaat uit de Hogeschool van Amsterdam, de Vrije Universiteit Amsterdam, TMO Fashion Business School, tien winkeliers, en een robotprovider. De nieuwe kennis die met dit project wordt gegenereerd over de mogelijkheden van sociale robots voor de dienstverlening in winkels (en daarmee hun voortbestaan), is van grote waarde voor MKB-winkeliers in heel Nederland. De resultaten van het onderzoek worden daarom in een vierde werkpakket breed gedeeld via de brancheorganisaties INretail, Het Vakcentrum en Techniek Nederland, een websitepagina op Retail Insiders, een YouTube kanaal, een boekje, en blogartikelen voor winkeliers op toonaangevende online platforms.
Met de klimaatverandering en de hierbij gepaarde hogere temperaturen en hevige regenval is dakbedekking die verkoelend werkt en water kan bergen een serieuze oplossing voor regenoverlast. Tevens dragen de daken bij aan het afvangen van fijnstof, de opslag van CO2 uit de lucht en vergroten ze de biodiversiteit, wat goed is voor insecten zoals bijen. Door dakbedekking met een sedumvegetatie wordt dit bereikt. De ondernemer Bart Keunen van het bedrijf Simpel Sedum / Plantenkwekerij Keunen wil graag weten of er een biologisch afbreekbare cassette te ontwikkelen is om Sedummatten op te kweken en te transporteren. Het biopolymeer PLA of Solanyl zou hiervoor een geschikte grondstof kunnen zijn. Tevens worden aan het ontwerp eisen gesteld mbt de waterberging, afbreekbaarheid en duurzaamheid. Op dit moment worden cassettes gebruikt van polypropyleen die om meerdere redenen voor verbetering vatbaar zijn. Naast de huidige grotere projecten voor bouwondernemingen is het de bedoeling dat de planten in de cassettes ook verkocht worden in bouwmarkten tuincentra. Doe het zelf-ers kunnen dan hun eigen Sedumdaken aanleggen. Bij dit project wordt Bart Keunen ondersteund door Krista Werker van stichting Miep die in Brabant meerdere duurzaamheidstrajecten heeft gerealiseerd. In dit project wordt een biologisch afbreekbare cassette ontwikkeld met een minimale houdbaarheid van twee jaar waarin Sedum opgekweekt en (ook in grote partijen) slim getransporteerd kan worden.
