De Werktafel Welzijn van het kennisplatform Utrecht Sociaal Domein timmert sinds 2018 aan de weg door een aantal cruciale kwesties in de sociale basis aan de orde te stellen en de kwaliteit van het sociaal werk daarin stapsgewijs verder te onderbouwen. De Werktafel Welzijn is een uniek samenspel tussen een groeiend aantal bestuurders van brede welzijnsorganisaties in de regio Utrecht en Gooi en Vechtstreek. Het gaat bijvoorbeeld over veronachtzaamde zaken als welzijn in kleine kernen, om de rol die welzijnswerk speelt bij inclusie en sociale cohesie, de bijdrage die mensen in kwetsbare situaties kunnen hebben in wijken, buurten en dorpen, en om het zichtbaar maken van de kracht van welzijnswerk in al haar verschijningsvormen.
DOCUMENT
Mensen uit wijken met een lage sociaaleconomische status (SES) zijn moeilijk te bereiken voor natuuractiviteiten. Samenwerking met welzijnsorganisaties blijkt een succesfactor bij het betrekken van bewoners van lage "SES-wijken". Deze organisaties hebben al een goed netwerk onder deze mensen. Het komt er wel op aan om deze samenwerking een vervolg te geven. Een van de projecten die probeert hier wat aan te doen is Natuur om de Hoek. Dit is eensamenwerkingsverband dat Naturalis heeft opgezet met lokale partners in enkele lage SES-wijken in Leiden en Katwijk.
MULTIFILE
Vincent de Waal (1951) promoveerde in 2014 aan de Universiteit voor Humanistiek. Hij is werkzaam als docent- onderzoeker bij Hogeschool Utrecht (HU), Instituut Social Work. Sinds 2002 is hij onderzoeker binnen het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de HU en vanaf 2012 betrokken bij de WMO-werkplaats Utrecht. Hij brengt in zijn proefschrift in kaart op welke wijze teamleiders (of middenmanagers) de afgelopen jaren bijgedragen hebben aan de omslag in de lokale sociale sector richting actief burgerschap. Hij deed hiervoor onderzoek in vijf grote gemeenten en interviewde vele teamleiders, uitvoerende professionals en directeuren/managers. Aanleiding voor het onderzoek was dat ik zowel binnen de sociale sector als binnen mijn werk merkte dat de kloof tussen het hogere management en de werkvloer vaak groot is. Het ontbreekt nogal eens aan goede, inhoudelijke verbindingen. Ik kwam steeds meer tegen dat je het op de werkvloer wel allemaal goed kunt organiseren én heel bevlogen directeuren kunt hebben, maar dat je er dan nog niet bent. ‘Het midden’ in organisaties zag ik als een essentieel scharnierpunt.
DOCUMENT
De Nederlandse overheid heeft zich in 2018 gecommitteerd aan de doelstellingen van het Akkoord van Parijs. Dit akkoord heeft als doel om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad ten opzichte van het pre-industriële niveau. Om dit te bereiken heeft de Nederlandse regering met diverse maatschappelijke organisaties, overheden en bedrijven uit verschillende sectoren afspraken gemaakt in het Klimaatakkoord. Deze afspraken hebben grote gevolgen voor burgers. Zo moeten zij bijvoorbeeld drastisch omschakelen naar een andere vorm van energievoorziening en meer specifiek is er afgesproken dat alle huishoudens voor 2050 aardgasvrij moeten wonen. Dit kan betekenen dat huishoudens grote investeringen moeten plegen voor het installeren van een warmtepomp, het isoleren van hun huis en het treffen van energiezuinige maatregelen. Hoewel er burgers zijn die de energietransitie omarmen, is dit enthousiasme niet onverdeeld. Met name bewoners van zogenaamde ‘kwetsbare wijken’ hebben hier meer moeite mee, omdat ze de noodzaak van de energietransitie niet altijd delen, het hoge kosten met zich meebrengt en ze vaker wantrouwend naar de overheid kijken. Het Klimaatakkoord stelt echter dat de “wensen en zorgen van burgers en bedrijven zichtbaar moeten worden meegewogen in de keuzes die gedurende de transitie gemaakt worden” (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, 2019, p. 216), zodat maatschappelijke acceptatie en participatie voor de energietransitie worden geborgd. Het achterblijven van met name groepen met een lage sociaal economische status in de adaptatie van de energietransitie kan leiden tot maatschappelijke ongelijkheid of het zelfs vergroten. De vraag die in dit project daarom centraal staat is ‘Hoe kunnen bewoners van kwetsbare wijken gemeenschappelijk bijdragen aan de energietransitie?’. In dit project wordt er samengewerkt met welzijnsorganisaties Versa Welzijn, Stichting Balans en de gemeente Soest waarbij wordt gefocust op twee verschillende wijken.
Er is een groep mensen in Utrecht die niet voldoende profiteert van het aanbod op het gebied van gezondheids- en welzijnsinterventies. Met name mensen met een lage sociaaleconomische status (SES) en/of lage gezondheidsvaardigheden. Deze groep heeft vaker dan gemiddeld te maken met bestaansonzekerheid, door bijvoorbeeld armoede.
Aanleiding Bewegen als medicijn is onomstotelijk bewezen, zeker voor mensen met complexe gezondheidsproblemen. Ondanks deze kennis is toepassen ervan geen standaardpraktijk in de zorg. Hierin verandering aanbrengen is een uitdagend vraagstuk. Praktijkprobleem Medisch Specialistisch Revalidatiecentrum Basalt behandelt jaarlijks duizenden volwassenen met complexe gezondheidsproblemen. Ze streven ernaar om naast herstelzorg en het hervatten van de maatschappelijke rol, duurzaam gezond beweeggedrag te bevorderen, ook na de revalidatieperiode. Het onderzoeksprogramma "Basalt in Beweging" is ontwikkeld om op maat gemaakte ondersteuning te bieden aan revalidanten, gericht op gedragsverandering en het vergroten van de capaciteit, fysieke/sociale omgeving en motivatie tijdens revalidatie. Daarnaast biedt Basalt adviesgesprekken tijdens en na de revalidatieperiode aan om de behoeften van revalidanten af te stemmen op het beschikbare beweegaanbod in hun eigen leefomgeving. Hoewel de exacte gegevens over het aantal revalidanten dat doorstroomt naar beweegaanbod in de eigen leefomgeving niet beschikbaar zijn, blijkt uit onderzoek dat deze groep aanzienlijk minder beweegt dan mensen zonder lichamelijke beperkingen. Dit ondanks de inspanningen vanuit Basalt maar ook de Gemeentes zoals Den Haag en vele stichtingen vanuit het Sport- en Welzijnsdomein. Doelstelling Het PD-traject heeft als hoofddoel om een soepele beweegreis te bieden aan (ex) revalidanten van Basalt in de regio Haaglanden, met subdoelen gericht op het verkennen van de huidige situatie, het ontwikkelen van een gezamenlijk gedragen veranderaanpak en het implementeren en evalueren van deze aanpak. Onderzoeks- en veranderaanpak Een gezamenlijke inspanning van alle stakeholders, waaronder revalidanten, zorgprofessionals, beweeg- en sportinitiatieven, welzijnsorganisaties en de Gemeente Den Haag, is nodig om de beweegreis van revalidanten in kaart te brengen, te herontwerpen, te veranderen en te evalueren. Het PD-traject zal worden aangepakt via actieonderzoek, waar nodig gebruikmakend van designmethodieken, waarbij de perspectieven van betrokkenen worden samengebracht en cyclisch wordt gewerkt aan verkennen, plannen, uitvoeren en evalueren van veranderingen in de beweegreis van revalidanten.
Lectorate, part of NHL Stenden Hogeschool
Lectorate, part of NHL Stenden Hogeschool