In dit artikel wordt vanuit een jeugdsociologisch perspectief onderzoek gedaan naar de concepten veerkracht en identiteitsontwikkeling, en hoe deze zich tot elkaar verhouden in het licht van het opgroeien in onze moderne, vloeibare samenleving. In de inleiding worden enkele kenmerken van de huidige samenleving geschetst, die maken dat de identiteitsontwikkeling van jongeren onder druk staat. Daarop volgt een conceptuele verkenning van de begrippen identiteit en veerkracht. Vervolgens leggen de auteurs uit wat een jeugdsociologisch perspectief op deze kwestie inhoudt en hoe zij de samenhang zien tussen veerkracht en identiteitsontwikkeling. Veerkracht lijkt een antwoord op de uitdagingen voor jongeren in de huidige tijd, maar zij kunnen hier niet alleen verantwoordelijk voor worden gesteld. De conclusie is dat individuele en sociale veerkracht cruciaal is voor de huidige generatie jongeren om in relatie met anderen en de wereld waarin zij opgroeien, een congruent zelfbeeld te kunnen ontwikkelen. Daarvoor hebben zij hulpbronnen nodig op individueel, sociaal en systemisch niveau. Het artikel eindigt met een jeugdsociologische werkdefinitie van veerkracht in relatie tot de identiteitsontwikkeling van jongeren.
DOCUMENT
Dit eindrapport doet verslag van een door ZonMw gesubsidieerd, ontwerpgericht onderzoek (looptijd maart 2022 – juni 2024) met de volgende onderzoekvraag: Wat zijn de ontwerpprincipes voor jeugdparticipatieve pedagogische vrijplaatsen, die bijdragen aan een veerkrachtige identiteitsontwikkeling van jongeren? Jongeren en professionals uit de brede jeugdsector werkten samen aan het ontwerpen van fysieke en online pedagogische vrijplaatsen. Het resultaat is een blauwdruk met ontwerpprincipes voor het jeugdparticipatief ontwerpen van pedagogische vrijplaatsen. Het rapport beschrijft de aanleiding voor het onderzoek, doel- en vraagstelling, een theoretische duiding van de centrale concepten, de methodesectie, analyse en resultaten en ten slotte de conclusie, reflectie en samenvatting.
DOCUMENT
Vanuit identiteitstheorieën richt dit onderzoek zich op de identiteitsontwikkeling van jongeren en het maken van keuzes, in het bijzonder de studiekeuze.
MULTIFILE
In dit onderzoek stonden de ervaring en beleving van jongeren (specifiek middelbare scholieren) rondom het opgroeien in de huidige digitale wereld – meer specifiek met sociale mediasites – centraal. Middels dit onderzoek beoogden we enerzijds een bijdrage te leveren aan het begrijpen van de veronderstelde relatie tussen sociale mediagebruik en identiteitsontwikkeling van jongeren, en anderzijds jongeren te positioneren om adviezen te geven aan ouders en professionele opvoeders rondom dit thema. In de rapportage wordt beschreven wat de aanleiding voor dit onderzoek was, waarna de onderzoeksvraag, doelstelling, onderzoeksmethoden en resultaten achtereenvolgens worden weergegeven. Het rapport sluit af met een door de jongeren geformuleerd advies voor een lyceum.
MULTIFILE
In dit praktijkvoorbeeld staat de ontwikkeling van de identiteit van de lerarenopleider centraal. Het opleiden van leraren vraagt een bepaalde rolinvulling van de opleider, waarvan niet iedere opleider zich bewust is. Hoe kan de groei in de verschillende aspecten van de rol als lerarenopleider bevorderd worden? We geven voorbeelden over identiteitsontwikkeling van lerarenopleiders bij Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT). In deze voorbeelden is bewustwording van de eigen rol als opleider het startpunt. En een belangrijke vervolgstap is de verankering hiervan in het personeelsbeleid, een doorgaande ontwikkelingslijn van werving&selectie, begeleiding van de inductiefase, contractering&beoordelingsgesprekken, collegiaal leren, certificering en voortgezette professionalisering vanuit de beroepsstandaard voor lerarenopleiders. In dit praktijkvoorbeeld zullen we de ontwikkelingslijn presenteren, de instrumenten die we daarbij inzetten en de opbrengsten uit het parallel lopende onderzoek naar de effecten hiervan op de identiteitsontwikkeling van FLOT-lerarenopleiders. Met deze voorbeelden willen we andere lerarenopleidingen en opleidingsscholen inspireren om ook aan de slag te gaan met het ondersteunen van de identiteitsontwikkeling van lerarenopleiders.
DOCUMENT
Persoonsvorming in het onderwijs staat recent sterk in de belangstelling. Het wordt door velen gezien als een cruciaal element van goed onderwijs. Maar er zijn ook vragen. Wat is persoonsvorming nu precies? Hoe geef je er als leraar vorm aan in de praktijk van het klaslokaal? Voor welke uitdaging staat een schoolleider die met persoonsvorming aan de slag gaat? Dit boek beschrijft de praktijk van een school die persoonsvorming als vak heeft ingevoerd. Het biedt geen defi nitief antwoord op deze vragen, maar reikt ervaringen, theoretische kaders en reflecties vanuit het perspectief van leraar en leerling aan, die andere leraren en schoolleiders kunnen inspireren om zelf bewust met persoonsvorming in hun onderwijs aan de slag te gaan.
DOCUMENT
Dit artikel gaat in op en reflecteert op de dissertatie En wat kan ik dan later worden? (Slijper, 2017). Het betreft een longitudinaal onderzoek naar het studiekeuzeproces van 89 studenten HBO-Rechten en Sociaal Juridische Dienstverlening, en de betekenis daarvan voor studiesucces.
DOCUMENT
In deze deelstudie wordt verslag gedaan van de oriëntatie en empatiefase van het ontwerpgericht onderzoek Empty Farm to Fill. Wat zijn de dromen, wensen en ideeën van kinderen en jongeren voor het ontwerpen van een pedagogische Vrijplaats op Landgoed Sparrenhof in Tilburg. Het onderzoeksverslag gaat uitgebreid in op het concept jeugdparticipatie, beschrijft de gehanteerde jeugdparticipatieve onderzoeksmethode en rapporteert de resultaten van het onderzoek.
DOCUMENT
Op Landgoed Sparrenhof in Tilburg wordt met diverse partners uit het brede jeugdveld gewerkt aan pedagogische vrijplaatsen. Jongeren groeien op in een samenleving waar prestatiedruk en kansenongelijkheid hoogtij viert. Als tegenbeweging worden pedagogische vrijplaatsen ontworpen om te ONT-moeten en ONT-wikkkelen. Niet een curriculum of beleidsdoel is het uitgangspunt, maar de dromen, wensen en brede talenten van kinderen en jongeren. In dit Fundament worden de uitgangspunten beschreven op basis waarvan er op Sparrenhof wordt gewerkt aan het ontwikkelen van een pedagogische vrijplaats, aan de rand van de stad en toch midden in de natuur.
DOCUMENT
Angst, schaamte en verlegenheid. Het zijn niet de thema’s waarvoor je als schoolleider direct warm loopt. Dan kan ik beter de tegenpolen van die trits noemen: moed, onbevangenheid en bekwaamheid. Aan de hand van deze drie tegenstellingen zet ik in dit essay uiteen wat de verhouding is tussen leiderschap en identiteitsontwikkeling in de school. De benadering die ik beschrijf, noem ik ‘identificerend leiderschap’. Die term hoeft de lezer maar half serieus te nemen. Hiermee wil ik aan de ene kant de draak steken met alle bijvoeglijke naamwoorden die met leiderschap geassocieerd worden. Daar kan deze dan nog wel bij. Aan de andere kant bedoel ik het serieus. Uit onderzoek komen sterke aanwijzingen naar voren dat identificatieprocessen in organisaties in belangrijke mate de binding van medewerkers met de organisatie bepalen, en daarmee ook hun inzet voor de doelen van de organisatie.
DOCUMENT