Beschermd thuis staat voor een beweging die ernaar streeft wonen en passende onder-steuning voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid te realiseren. Met beschermd thuis wordt niet alleen verwezen naar een veilige woonplek met passende ondersteuning, maar ook naar je thuis voelen in de samenleving, en daarin sociaal en maatschappelijk tot tevredenheid kunnen functioneren. Het staat voor een omslag van alleen het bieden van individuele bescherming en begeleiding naar ondersteuning bij en het realiseren van mogelijkheden voor participatie. Het omvat ook het werken aan sociale inclusie; om mens onder de mensen te kunnen zijn, in contact met anderen in een gastvrije samenleving (Simplican, 2015). Hoewel beschermd thuis de beleidstitel is waarmee deze ontwikkeling wordt aangeduid, dekt dit feitelijk niet de lading. Het draait erom dat mensen met een psychische kwetsbaarheid zich thuis voelen in de samenleving. Daarom kozen we dit als titel voor deze publicatie. We lenen deze titel van een publicatie van Hella van de Beek en Jan Willem Zuthem uit 2002. Veel van wat in dit boek werd beschreven, toen onder de noemers vermaatschappelijking en maatschappelijke steunsystemen, is nu meer dan ooit aan de orde. Uit onze onderzoeken blijkt dat het realiseren van deze omslag nog niet zo eenvoudig is. Tegelijkertijd zijn er mooie voorbeelden van initiatieven die behulpzaam zijn bij je thuis voelen in de samenleving. Doel van deze publicatie is om gemeenten, maatschappelijke partners en cliëntorganisa-ties inzicht te geven in wat de uitdagingen zijn om tot een beschermd thuis te komen en wat mogelijke handvatten of inspirerende voorbeelden kunnen zijn als antwoord daarop. Daarbij maken we gebruik van de opbrengsten van het leernetwerk Beschermd Thuis en de leernetwerken in regio Utrecht en Flevoland waar we als onderzoekers eerder bij betrokken waren1. Maar eerst gaan we in op de context en inhoud van de beweging van beschermd wonen naar beschermd thuis.
DOCUMENT
In deze publicatie geven we een beschrijving van de strategie die Koplopers gehanteerd heeft en we delen onze ‘lessons learned’. Met behulp van een ervaringsdeskundig Jongerenteam is drie jaar lang participatief actieonderzoek gedaan naar psychische kwetsbaarheid. Onder begeleiding van coaches en onderzoekers hebben jongeren op gelijkwaardige wijze met andere jongeren, studenten en professionals gesproken over psychische kwetsbaarheid en hebben samen met hen belemmerende en bevorderende factoren onderzocht. Het resultaat leest u in het drieluik van publicaties - Koplopers: lessons learned, Koplopers: factoren in participatie en het digitale magazine Koplopers: kwetsbaarheid is de kracht.
LINK
Participatie van jongeren met psychische kwetsbaarheid versterken in onderwijs, werk, zorg en welzijn. Dat was het doel van Koplopers, een gezamenlijk project van Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Inholland en de gemeente Rotterdam. In het rapport Koplopers: Lessons Learned beschrijft Judith van Vliet (lectoraat Dynamiek van de Stad, Hogeschool Inholland) de gevolgde strategie: jongeren zoveel mogelijk zelf 'in the lead'. Daaruit kunnen vijf lessen worden getrokken. Die lessen geven we graag mee aan ieder die zelf gelijkwaardig wil samenwerken met (psychisch kwetsbare) jongeren of die daarin interesse heeft.
DOCUMENT
Steeds meer (ex-)dakloze mensen wonen in de wijk met ambulante ondersteuning. Wijkbewoners ervaren hier vaak weerstand tegen. Onderzoek laat zien dat (ex-)dakloze mensen te maken krijgen met stigma en sociale uitsluiting. Een belemmering bij het herstel van dakloosheid. Met de ontwikkelwerkplaats ‘Zachte landing in de wijk’ gaan we op zoek naar wat er nodig is om prettig samen te leven in de wijk en hoe we stigma's kunnen tegengaan. Dit doen we samen met lokale partners uit ’s-Hertogenbosch.Doel Binnen de ontwikkelwerkplaats onderzoeken we hoe we prettig samenleven in de wijk kunnen bevorderen. De landelijke organisatie Samen Sterk Zonder Stigma heeft het concept 'bewustwordingsbijeenkomsten' ontwikkeld voor mensen met psychische kwetsbaarheid. Binnen onze ontwikkelwerkplaats bekijken we hoe we dit concept kunnen richten op mensen met een achtergrond van dakloosheid. Gezamenlijk kijken we hoe we deze bijeenkomsten kunnen organiseren in de wijk. We proberen deze uit in twee wijken, onderzoeken wat de succes- en faalfactoren zijn en passen de bijeenkomsten zo nodig aan. Resultaten Draaiboek met beschrijving van de inhoud van de bijeenkomsten dat bruikbaar is voor de borging en verspreiding; Informatieblad met beschrijving van de resultaten en werkzame elementen van de bijeenkomsten; Plan voor implementatie en borging van de bijeenkomsten binnen de regio. Looptijd 01 mei 2021 - 28 februari 2022 Aanpak Tijdens de ontwikkelwerkplaatsbijeenkomsten wordt de (ervarings)kennis van alle deelnemers benut en ontwikkeld. De leefwereld van (ex-) dakloze mensen en andere wijkbewoners vormt de leidraad voor het gesprek dat we met elkaar voeren. De uitgangspunten van de ontwikkelwerkplaats zijn: Ontmoeting; Uitwisseling van (ervarings)kennis; Leren van elkaar; Contact en duurzame verbinding tussen de deelnemers aan de ontwikkelwerkplaats.
Lectoraat, onderdeel van NHL Stenden Hogeschool