In Nederland lijdt bijna één op de honderd mensen aan schizofrenie. Per jaar krijgen ongeveer drieduizend mensen deze diagnose. Ongeveer twintig tot dertig procent van de cliënten die behandeld wordt met de gangbare antipsychotica blijft last houden van positieve en/of negatieve psychotische verschijnselen en een verminderd functioneren. Dit noemen we aanhoudende psychose. Cliënten met aanhoudende psychose zijn doorgaans lang in behandeling en hebben vaak vele teleurstellingen te verwerken gekregen. Herstel en een betere toekomst zijn mogelijk bij aanhoudende psychose, maar helaas wordt effectieve behandeling voor deze cliëntengroep vaak te laat of onvolledig aangeboden. Om de kwaliteit van zorg voor deze cliëntengroep te verbeteren, is STAP ontwikkeld. STAP is een afkorting voor Specialistisch Traject Aanhoudende Psychose en staat symbool voor ‘stappen blijven zetten’ of ‘doorgaan’. Met STAP bieden we hoop. Dit is belangrijk zodat de cliënt weer nieuwe stappen in zijn leven durft te zetten.

STAP is bedoeld als een gepersonaliseerd programma. Wij verwachten dat STAP psychotische verschijnselen kan verminderen en het herstelvermogen en maatschappelijk functioneren van cliënten kan versterken. Dit handboek geeft informatie over de achtergrond, de methodiek en toepassing van STAP. Het biedt hulpverleners een strategie om de kwaliteit van zorg voor cliënten met aanhoudende psychose te verbeteren.

STAP is gebaseerd op de principes van Zorg in Samenwerking (ZiS). ZiS is oorspronkelijk ontwikkeld in de eerste lijn in de Verenigde Staten (in het Engels: Collaborative Care). Uit onderzoek is gebleken dat ZiS bij cliënten met depressieve stoornissen, bipolaire stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen positieve resultaten liet zien.

STAP wordt als onderdeel van een promotieonderzoek van Reinier van Arkel, de Vrije Universiteit van Amsterdam en Hogeschool Inholland binnen Reinier van Arkel geïmplementeerd in VIP- en FACT teams. STAP is het eerste ZiS programma voor cliënten met aanhoudende psychose. Met het promotieonderzoek wordt tussen 2020 en 2023 onderzocht of het lukt om STAP op een goede manier in de praktijk te implementeren, welk effect STAP heeft op cliënten met aanhoudende psychose en of cliënten en naastbetrokkenen tevreden zijn over STAP.

Op basis van de resultaten van het promotieonderzoek wordt STAP doorontwikkeld. De wijzigingen zullen verwerkt worden in een herziene versie van het handboek. Het handboek is een handreiking voor hulpverleners en heeft het
doel om te informeren over STAP en de manier waarop STAP in de praktijk moet worden gebracht.