Jongerenwerk in de online leefwereld van jongeren

In de periode 2020 - 2023 heeft het lectoraat Youth Spot (HvA) middels een RAAK-Publiek subsidie onderzoek kunnen uitvoeren naar het jongerenwerk in de online leefwereld van jongeren. Aanleiding voor het onderzoek was de behoefte van het werkveld aan handelingskennis voor het werken in de online leefwereld van jongeren.
Het doel van het onderzoek was om via praktijkgericht onderzoek duidelijkheid te creëren over de rol van het jongerenwerk in de online leefwereld van jongeren en in co-creatie met jongerenwerkers een handelingsmodel te ontwikkelen voor het methodisch werken in de online leefwereld. We hebben onderzocht hoe jongerenwerkers door het vinden, volgen, begeleiden, en inspelen op de ontwikkelingsbehoeften, van jongeren in de online leefwereld kunnen bijdragen aan hun persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie.
De kennis over het jongerenwerk in de online leefwereld van jongeren hebben we verkregen via kwalitatief onderzoek in co-creatie met jongerenwerkers, waarbij we verschillende innovatieve onderzoeksmethodes hebben gebruikt zoals Photovoice.
Dit onderzoek heeft meer inzicht opgeleverd in:
• Zes types ontwikkelingsbehoeften van jongeren in hun online leefwereld.
• De rol van het jongerenwerk in relatie tot andere opvoeders in de online leefwereld.
• Zeven methodische stappen die jongerenwerkers doorlopen als zij jongeren begeleiden in hun online leefwereld.
• De uitwerking van de online leefwereld op de persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie van jongeren.
• De bijdrage van het jongerenwerk in de online leefwereld op de ontwikkeling van jongeren vanuit het perspectief van jongeren.
De belangrijkste eindproducten van dit onderzoek zijn:
• Brochure over de ontwikkelingsbehoeften van jongeren (zie hier)
• Handreiking voor het methodisch handelen in de online leefwereld (zie hier).
• Slotconferentie ‘Jongerenwerk in de online leefwereld’
• Twee wetenschappelijke artikelen als onderdeel van een promotietraject (nog twee andere artikelen worden geschreven).

De online wereld is voor jongeren een vanzelfsprekend onderdeel van hun leefwereld. De meeste jongeren hebben baat bij de online leefwereld: hun cognitieve en sociale vaardigheden nemen toe, en hun vriendschappen en zelfvertrouwen worden gestimuleerd. Een kleine groep (5 tot 10 procent) vertoont online risicogedrag of raakt verslaafd aan sociale media. Deze groep jongeren heeft begeleiding nodig bij het opgroeien in de online leefwereld.
Jongerenwerkers zijn sociaal werk professionals die jongeren in kwetsbare situaties (10-23 jaar) begeleiden bij het volwassen worden in de samenleving. Vanuit de leefwereld van jongeren dragen zij bij aan het versterken van de persoonlijke ontwikkeling en participatie en het verminderen van risicogedrag, problemen en uitval van jongeren. Nu de online wereld voor jongeren een vanzelfsprekend onderdeel is van hun leefwereld wordt het voor het jongerenwerk noodzakelijk om ook online te werken. Wat ontbreekt is kennis en handelingsperspectieven voor hoe het jongerenwerk in de online leefwereld jongeren kan vinden, volgen en begeleiden. Hieraan ten grondslag ligt een meer fundamentele vraag. Omdat de leefwereld van jongeren het vertrekpunt van het jongerenwerk vormt, is het jongerenwerk van oudsher gepositioneerd in het vrije tijdsdomein. In de online leefwereld van jongeren vervaagt het onderscheid tussen de opvoeddomeinen thuis, school/werk, vrije tijd waardoor er onduidelijkheid is over de rol van het jongerenwerk in de online leefwereld van jongeren.
Dit project beoogt duidelijkheid te creëren over de rol van het jongerenwerk in de online leefwereld van jongeren en in co-creatie met jongeren, jongerenwerkers, studenten en docenten drie methodieken te ontwikkelen (‘Online als vindplaats’, ‘Signaleren online’, en ‘Begeleiden online’). We onderzoeken hoe jongerenwerkers door het vinden, volgen en begeleiden van jongeren in de online leefwereld bij kunnen dragen aan de persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie van jongeren in kwetsbare situaties. Belangrijkste eindproduct is een handboek “Jongerenwerk in de online leefwereld van jongeren”.